اكتفا به اذانى كه مرد از زن شنيده
مسأله ۹۳۸ ـ اگر مرد اذان زن را بشنود ، اذان از او ساقط نمى شود ، چه شنيدن با قصد لذّت باشد و چه بدون قصد لذّت.
خروج منی با بول و استبراء روزه دارى كه محتلم شده
مسأله ۱۶۰۰ ـ روزه دارى كه محتلم شده مى تواند بول كند و استبراء نمايد ، اگر چه بداند به واسطه بول يا استبراء كردن باقى مانده منى از مجرى بيرون مى آيد.
اذان و اقامهای که مرد یا زن برای جماعت گفته
مسأله ۹۳۹ ـ اذان و اقامه نماز جماعت را بايد مرد بگويد ، ولى در نماز جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگويد كافيست.
شرایط اقامه
مسأله ۹۴۰ ـ اقامه بايد بعد از اذان گفته شود ، و اگر قبل از اذان گفته شود صحيح نيست ، و نيز در اقامه معتبر است كه در حال ايستادن و طهارت از حدث (با وضو يا غسل يا تيمّم) باشد.
روزه دارى كه محتلم شده و بداند منى در مجرى مانده
مسأله ۱۶۰۱ ـ روزه دارى كه محتلم شده ، اگر بداند منى در مجرى مانده و در صورتى كه پيش از غسل بول نكند بعد از غسل منى از او بيرون مى آيد ، بنابر احتياط واجب بايد پيش از غسل بول كند.
جابجایی در جملههاى اذان و اقامه
مسأله ۹۴۱ ـ اگر جمله هاى اذان و اقامه را بدون ترتيب بگويد ، مثلا «حَيَّ عَلَى الفَلاحِ» را پيش از «حَيَّ عَلَى الصَّلاةِ» بگويد ، بايد از جايى كه ترتيب به هم خورده دوباره بگويد.
به قصد بيرون آمدن منى كارى كند اگرچه منى از او بيرون نيايد
مسأله ۱۶۰۲ ـ كسى كه مى داند اگر عمداً منى از خود بيرون آورد روزه اش باطل مى شود ، در صورتى كه به قصد بيرون آمدن منى مثلا با همسر خود بازى و شوخى كند ، اگر چه منى از او بيرون نيايد روزه اش باطل و بايد قضا نمايد و بنابر احتياط واجب بايد بقيّه روز را امساك كند.
فاصله بين اذان و اقامه و بین آن دو و نماز (بنگرید مساله ۹۴۹)
مسأله ۹۴۲ ـ بايد بين اذان و اقامه فاصله ندهد، و اگر بين آنها به قدرى فاصله دهد كه اذانى را كه گفته اذان اين اقامه حساب نشود، مستحبّ است دوباره اذان و اقامه را بگويد ، و نيز اگر بين اذان و اقامه و بين نماز به قدرى فاصله دهد كه اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحبّ است دوباره براى آن نماز اذان و اقامه بگويد.
بدون قصد بيرون آمدن منى كاری كند اگرچه اتفاقاً منى بيرون آيد
مسأله ۱۶۰۳ ـ اگر روزه دار بدون قصد بيرون آمدن منى ، مثلا با همسر خود بازى و شوخى كند ، چنانچه اطمينان دارد كه منى از او خارج نمى شود ، اگر چه اتّفاقاً منى بيرون آيد روزه او صحيح است ، ولى اگر اطمينان ندارد ، در صورتى كه منى از او بيرون آيد روزه اش باطل است.
عربی گفتن اذان و اقامه
مسأله ۹۴۳ ـ اذان و اقامه بايد به عربى صحيح گفته شود ، پس اگر به عربى غلط بگويد ، يا به جاى حرفى حرف ديگر بگويد ، يا مثلا ترجمه آنها را به فارسى بگويد ، صحيح نيست.
وقت اذان و اقامه
مسأله ۹۴۴ ـ اذان و اقامه بايد بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود ، و اگر عمداً يا از روى فراموشى پيش از وقت بگويد باطل است.
شک در گفتن اقامه
مسأله ۹۴۵ ـ اگر پيش از گفتن اقامه شكّ كند كه اذان گفته يا نه ، بايد اذان را بگويد ، ولى اگر مشغول اقامه شود و شكّ كند كه اذان گفته يا نه ، گفتن اذان لازم نيست.
نسبت دروغ به گفتن يا نوشتن يا به اشاره و مانند آن
مسأله ۱۶۰۴ ـ اگر روزه دار به گفتن يا به نوشتن يا به اشاره و مانند اينها به خدا و پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) و ائمّه معصومين (عليهم السلام) عمداً خبرى را به دروغ نسبت بدهد ، اگر چه فوراً بگويد دروغ گفتم يا توبه كند روزه او باطل است ، و نسبت دادن به دروغ به ساير پيغمبران و اوصياى آنان على نبينا و آله و عليهم السلام بنابر احتياط واجب روزه را باطل مى كند ، مگر اين كه آن نسبت برگردد به خداوند متعال كه در اين صورت روزه اش باطل است ، و همچنين است نسبت دادن به دروغ به حضرت زهراء (عليها السلام) ، مگر اين كه آن نسبت برگردد به خداوند متعال و حضرت رسول (صلى الله عليه وآله وسلم) و ائمّه (عليهم السلام) ، كه در اين صورت روزه اش باطل است.
شک در بين اذان يا اقامه كه قسمت پيش از آن را گفته يا نه
مسأله ۹۴۶ ـ اگر در بين اذان يا اقامه پيش از آن كه قسمتى را بگويد شكّ كند كه قسمت پيش از آن را گفته يا نه ، بايد قسمتى را كه در گفتن آن شكّ كرده بگويد ، ولى اگر در حال گفتن قسمتى از اذان يا اقامه شكّ كند كه آنچه پيش از آن است گفته يا نه ، گفتن آن لازم نيست.
مستحبات در موقع اذان گفتن
مسأله ۹۴۷ ـ مستحبّ است انسان در موقع اذان گفتن رو به قبله بايستد ـ و اين استحباب در تشهّد اذان مؤكّد است ـ و با وضو يا غسل باشد ، و دو انگشت را در دو گوش بگذارد ، و صدا را بلند نمايد و بكشد ، و بين جمله هاى اذان كمى فاصله دهد ، وبين آنها حرف نزند.
نقل خبرى كه نمى داند راست يا دروغ
مسأله ۱۶۰۵ ـ اگر بخواهد خبرى را كه نمى داند راست يا دروغ است و دليلى بر اعتبار آن ندارد نقل نمايد ، بنابر احتياط واجب بايد از كسى كه آن خبر را گفته ، يا مثلا از كتابى كه آن خبر در آن نوشته شده نقل نمايد.
مستحبات در موقع اقامه گفتن
مسأله ۹۴۸ ـ مستحبّ است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد ، و آن را از اذان آهسته تر بگويد ، و جمله هاى آن را به هم نچسباند ، ولى به اندازه اى كه بين جمله هاى اذان فاصله مى دهد ، بين جمله هاى اقامه فاصله ندهد.
نقل خبرى به اعتقاد اينكه راست است و بعد بفهمد دروغ بوده
مسأله ۱۶۰۶ ـ اگر خبرى را به اعتقاد اين كه راست است به خدا يا پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) يا ائمّه (عليهم السلام)نسبت بدهد ، و بعد بفهمد دروغ بوده ، روزه اش باطل نمى شود.
فاصله انداختن بين اذان و اقامه
مسأله ۹۴۹ ـ مستحبّ است بين اذان واقامه فاصله بيندازد به نشستن ، يا دو ركعت نماز، يا تكلّم، يا تسبيح، ولى حرف زدن بين اذان و اقامه نماز صبح مكروه است.
نقل خبرى كه مى داند دروغ است و بعد بفهمد راست بوده
مسأله ۱۶۰۷ ـ اگر بداند دروغ بستن به خدا و پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) و ائمّه (عليهم السلام) روزه را باطل مى كند و چيزى را كه مى داند دروغ است به آنان نسبت دهد و بعد بفهمد آنچه را كه گفته راست بوده ، روزه اش باطل است ، و بنابر احتياط واجب بقيّه روز را امساك كند.
مستحبات كسى كه براى اذان اعلامى معيّن مىكنند
مسأله ۹۵۰ ـ مستحبّ است كسى را كه براى گفتن اذان اعلامى معيّن مى كنند ، عادل و وقت شناس و صدايش بلند باشد ، و اذان را در جاى بلند بگويد.
نقل دروغى كه ديگرى ساخته و نقل قول از او
مسأله ۱۶۰۸ ـ اگر دروغى را كه ديگرى ساخته عمداً به خدا و پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) و ائمّه (عليهم السلام)نسبت دهد ، روزه اش باطل مى شود ، ولى اگر از قول كسى كه آن دروغ را ساخته نقل كند ، روزه اش باطل نمى شود.
به دورغ جواب دادن روزه دار
مسأله ۱۶۰۹ ـ اگر از روزه دار بپرسند كه آيا پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) و يا يكى از ائمّه (عليهم السلام) چنين مطلبى فرموده اند ، و او جايى كه در جواب بايد بگويد: نه ، عمداً بگويد: بلى ، يا جايى كه بايد بگويد: بلى ، عمداً بگويد: نه ، روزه اش باطل مى شود.
روزه دار حرف راستى را بگويد و بعد بگويد دروغ گفتم
مسأله ۱۶۱۰ ـ اگر از قول خدا يا پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) يا يكى از ائمّه (عليهم السلام) حرف راستى را بگويد ، بعد بگويد: دروغ گفتم ، يا در شب دروغى را به آنان نسبت دهد و فرداى آن روز كه روزه مى باشد بگويد: آنچه ديشب گفتم راست است ، روزه اش باطل مى شود.
واجبات نماز يازده چيز است
واجبات نماز يازده چيز است: (اوّل) نيّت ، (دوم) قيام يعنى ايستادن ، (سوم) تكبيرة الاحرام يعنى گفتن الله اكبر در اوّل نماز ، (چهارم) ركوع ، (پنجم) سجود ، (ششم) قرائت ، (هفتم) ذكر ، (هشتم) تشهّد ، (نهم) سلام ، (دهم) ترتيب ، (يازدهم) موالات يعنى پى در پى بودن اجزاى نماز.
رساندن غبار به حلق
مسأله ۱۶۱۱ ـ بنابر احتياط رساندن غبار به حلق روزه را باطل مى كند ، چه غبار چيزى باشد كه خوردن آن حلال است مثل آرد ، يا غبار چيزى كه خوردن آن حرام است مثل خاك.
ارکان نماز و احکام آن
مسأله ۹۵۱ ـ بعضى از واجبات نماز ركن است ، يعنى اگر انسان آنها را به جا نياورد ، عمداً باشد يا اشتباهاً ، نماز باطل مى شود ، و بعضى ديگر ركن نيست ، يعنى اگر اشتباهاً كم گردد نماز باطل نمى شود.
و ركن نماز پنج چيز است: (اوّل) نيّت ، (دوم) تكبيرة الاحرام ، (سوم) قيام متّصل به ركوع ، يعنى ايستادن پيش از ركوع ، (چهارم) ركوع ، (پنجم) دو سجده از يك ركعت.
و امّا نسبت به زيادى در صورتى كه عمدى باشد مطلقاً نماز باطل مى شود ـ و بطلان نماز به زيادى عمدى تكبيرة الاحرام از جاهل قاصر محلّ اشكال است ـ و در صورتى كه از روى اشتباه باشد ، اگر زيادى در ركوع يا در دو سجده از يك ركعت باشد ، نماز باطل است وگرنه باطل نيست.
مواظبت نکردن از غبار
مسأله ۱۶۱۲ ـ اگر به واسطه باد ، غبارى پيدا شود و انسان با اين كه متوجّه است مواظبت نكند و به حلق برسد ، بنابر احتياط روزه اش باطل مى شود.
رساندن بخار غليظ و دود سيگار و تنباكو و مانند اينها به حلق
مسأله ۱۶۱۳ ـ احتياط واجب آن است كه روزه دار بخار غليظ و دود سيگار و تنباكو و مانند اينها را هم به حلق نرساند.
رسیدن غبار یا دود به حلق با اطمینان که نمی رسد
مسأله ۱۶۱۴ ـ اگر مواظبت نكند و غبار يا دود يا بخار غليظ و مانند اينها داخل حلق شود ، چنانچه يقين يا اطمينان داشته كه به حلق نمى رسد ، روزه اش اشكال ندارد ، و اگر گمان مى كرده كه به حلق نمى رسد ، بنابر احتياط مستحبّ آن روزه را قضا كند.
