جبيره تمام يك عضو را گرفته باشد
مسأله ۳۳۶ ـ اگر جبيره تمام صورت يا تمام يكى از دستها يا تمام هر دو دست را گرفته باشد ، احتياط واجب آن است كه جمع كند بين وضوى جبيره اى و تيمّم.
جبيره تمام اعضاى وضو را گرفته باشد
مسأله ۳۳۷ ـ اگر جبيره تمام اعضاى وضو را گرفته باشد ، بنابر احتياط واجب جمع كند بين وضوى جبيره و تيمّم.
مسح كسى كه در كف دست و انگشتها جبيره دارد
مسأله ۳۳۸ ـ كسى كه در كف دست و انگشتها جبيره دارد ، و در موقع وضو دست تر روى آن كشيده است ، سر و پا را با همان رطوبت مسح كند.
جبيره پهناى روى پا را گرفته ولى مقدارى از درازاى روى پا باز است
مسأله ۳۳۹ ـ اگر جبيره تمام پهناى روى پا را گرفته ولى مقدارى از طرف انگشتان و مقدارى از طرف بالاى پا كه مسحش واجب است باز است ، بايد جاهايى كه باز است روى پا را ، و جايى كه جبيره است روى جبيره را مسح كند.
در هر عضو چند جبيره باشد
مسأله ۳۴۰ ـ اگر در صورت يا دستها چند جبيره باشد ، بايد بين آنها را بشويد ، و اگر جبيره ها در سر يا روى پاها باشد ، بايد بين آنها را مسح كند ، و در جاهايى كه جبيره است بايد به دستور جبيره عمل نمايد.
جبيره بيشتر از معمول، اطراف زخم را گرفته
مسأله ۳۴۱ ـ اگر جبيره بيشتر از معمول اطراف زخم را گرفته و برداشتن آن بدون مشقّت ممكن نيست ، بنابر احتياط واجب وضوى جبيره بگيرد و تيمّم هم بنمايد ، و اگر برداشتن زايد از معمول جبيره بدون مشقّت ممكن است ، بايد آن را بردارد ، پس اگر زخم در صورت يا دستهاست آن قسمت را بشويد ، و اگر در سر يا روى پاهاست و مسحش واجب است ، آن را مسح كند و براى جاى زخم به دستور جبيره عمل نمايد.
زخم و شكستگى نيست ولى آب ضرر دارد
مسأله ۳۴۲ ـ اگر در اعضاى وضو زخم و جراحت و شكستگى نيست ولى به جهت ديگرى آب براى آنها ضرر دارد بايد تيمّم كند.
رگ زده و آب ضرر دارد يا خون آن بند نمىآيد
مسأله ۳۴۳ ـ اگر جايى از اعضاى وضو را رگ زده است و نمى تواند آن را از جهت ضرر بشويد ، حكم آن حكم زخم و جراحت است كه در مسائل قبل گذشت ، و اگر براى جهت ديگرى مثل بند نيامدن خون نمى تواند آن را بشويد بايد تيمّم كند.
چيزى چسبيده كه برداشتن آن ممكن نيست يا حرجى است
مسأله ۳۴۴ ـ اگر در جاى وضو يا غسل چيزى چسبيده است كه برداشتن آن ممكن نيست يا موجب حرج است بنابر احتياط واجب جمع كند بين وضو يا غسل جبيره اى و تيمّم.
غسل جبيرهاى در غير از غسل ميت
مسأله ۳۴۵ ـ در غير غسل ميّت از ساير اغسال ، غسل جبيره اى مثل وضوى جبيره اى است ، و بنابر احتياط واجب آن را ترتيبى به جا آورد ، ولى اگر در بدن زخم يا دمل باشد ـ چه محلّ مجبور باشد و چه مكشوف ـ هرچند براى تخيير بين غسل و تيمّم وجهى هست ، امّا احتياط واجب آن است كه غسل كند ، و اگر شكستگى باشد حكم آن و حكم موضع شكسته و زخم و دمل در غسل همان است كه در صورت و دستها در وضو گذشت.
تيمم جبيرهاى
مسأله ۳۴۶ ـ كسى كه وظيفه او تيمّم است اگر در بعضى از جاهاى تيمّم او زخم يا دمل يا شكستگى باشد ، بايد به دستور وضوى جبيره اى تيمّم جبيره اى نمايد.
وضو يا غسل جبيرهاى در اوّل وقت نماز
مسأله ۳۴۷ ـ كسى كه بايد با وضو يا غسل جبيره اى نماز بخواند ، چنانچه بداند كه تا آخر وقت عذر او بر طرف نمى شود ، مى تواند در اول وقت نماز بخواند ، ولى اگر اميد دارد كه تا آخر وقت عذر او بر طرف شود بهتر آن است كه صبر كند و چنانچه عذر او بر طرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو يا غسل جبيره اى به جا آورد ، و در صورتى كه اول وقت نماز خواند و تا آخر وقت عذرش بر طرف شد ، بايد وضو گرفته يا غسل كرده و نماز را اعاده نمايد.
مریضى که موى چشم خود را چسبانده يا آب براى آن ضرر دارد
مسأله ۳۴۸ ـ اگر انسان براى مرضى كه در چشم اوست ، موى چشم خود را بچسباند ، يا از جهت درد چشم آب براى آن ضرر داشته باشد بايد تيمّم نمايد.
كسى كه نمىداند وظيفه او تيمم است يا وضوى جبيره
مسأله ۳۴۹ ـ كسى كه نمى داند وظيفه اش تيمّم است يا وضوى جبيره اى ، بايد احتياط كند به جمع بين وضو و تيمّم.
نمازهايى را كه انسان با وضوى جبيرهاى خوانده
مسأله ۳۵۰ ـ نمازهايى را كه انسان با وضوى جبيره اى خوانده و تا آخر وقت عذرش مستمر بوده ، صحيح است و مى تواند با آن وضو نمازهاى بعدى را در صورتى كه در تمام وقت عذرش مستمر باشد به جا آورد ، وهرگاه عذرش بر طرف شد براى نمازهاى بعد بنابر احتياط واجب وضو بگيرد.
تعداد غسلهاى واجب هفت است
غسلهاى واجب هفت است: (اوّل) غسل جنابت ، (دوم) غسل حيض ، (سوم) غسل نفاس، (چهارم) غسل استحاضه، (پنجم) غسل مسّ ميّت ، (ششم) غسل ميّت ، (هفتم) غسلى كه به واسطه نذر و قسم و مانند اينها واجب مى شود.
سبب جنابت
مسأله ۳۵۱ ـ به دو چيز انسان جنب مى شود:
(اوّل) جماع.
(دوم) بيرون آمدن منى ، در خواب باشد يا بيدارى ، كم باشد يا زياد ، با شهوت باشد يا بى شهوت ، با اختيار باشد يا بى اختيار.
رطوبتى كه نداند منى است يا غير آن
مسأله ۳۵۲ ـ اگر رطوبتى از مرد خارج شود كه نداند منى است يا بول يا غير اينها ، چنانچه با شهوت و جستن بيرون آمده و بعد از بيرون آمدن آن بدن سست شده ، آن رطوبت حكم منى را دارد ، و اگر هيچ يك از اين سه نشانه يا بعضى از اينها را نداشته باشد حكم منى را ندارد ، ولى در مريض اگر با شهوت بيرون آيد ، هر چند با جستن و سستى بدن بيرون نيامده باشد ، حكم منى را دارد ، و امّا زن اگر از شهوت انزال كند غسل جنابت بر او واجب است.
وضوی کسی که يكى از سه نشانه منى را داشته باشد
مسأله ۳۵۳ ـ اگر از مردى كه مريض نيست آبى بيرون آيد كه يكى از سه نشانه اى را كه در مسأله پيش گذشت داشته باشد و نداند نشانه هاى ديگر را داشته يا نه ، چنانچه پيش از بيرون آمدن آن ، وضو داشته به همان وضو اكتفا كند و اگر وضو نداشته كافى است فقط وضو بگيرد.
بول كردن بعد از بيرون آمدن منى
مسأله ۳۵۴ ـ مستحبّ است انسان بعد از بيرون آمدن منى بول كند ، و اگر بول نكند و بعد از غسل رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند منى است يا رطوبت ديگر ، حكم منى را دارد.
جماع به اندازه ختنه گاه يا بيشتر
مسأله ۳۵۵ ـ اگر انسان با زنى جماع كند و به اندازه ختنه گاه يا بيشتر داخل شود چه در قُبُل باشد و چه در دُبُر هر دو جنب مى شوند ، اگر چه منى بيرون نيايد ، و بنابر احتياط واجب در جماع با مرد جمع كند بين غسل و وضو در صورتى كه قبلا وضو نداشته باشد وگرنه غسل كفايت مى كند ، و در حكم مذكور فرقى نيست بين بالغ و نابالغ و عاقل و مجنون و قاصد و غير قاصد.
شك در دخول به اندازه ختنه گاه
مسأله ۳۵۶ ـ اگر شكّ كند كه به مقدار ختنه گاه داخل شده يا نه ، غسل بر او واجب نيست.
وطى حيوان
مسأله ۳۵۷ ـ اگر حيوانى را وطى كند ـ يعنى با او نزديكى نمايد ـ و منى از او بيرون آيد غسل تنها كافى است ، و اگر منى بيرون نيايد ، چنانچه پيش از وطى وضو داشته باز هم غسل تنها كافى است ، و اگر وضو نداشته احتياط واجب آن است كه غسل كند و وضو هم بگيرد.
شك در خروج منی
مسأله ۳۵۸ ـ اگر منى از جاى خود حركت كند و بيرون نيايد ، يا انسان شكّ كند كه منى از او بيرون آمده يا نه غسل بر او واجب نيست.
نزديكى كردن براى كسى كه نمىتواند غسل كند
مسأله ۳۵۹ ـ كسى كه نمى تواند غسل كند ولى تيمّم برايش ممكن است ، بعد از داخل شدن وقت نماز هم مى تواند با زن خود نزديكى كند.
نماز كسى كه غسل جنابت نكرده
مسأله ۳۶۰ ـ اگر در لباس خود منى ببيند و بداند كه از خود اوست و براى آن غسل نكرده ، بايد غسل كند ، ونمازهايى را كه يقين دارد بعد از بيرون آمدن منى خوانده ، اگر در وقت است اعاده كند ، و اگر بعد از وقت است قضا نمايد ، و امّا نمازهايى را كه احتمال مى دهد پيش از بيرون آمدن آن منى خوانده ، اعاده و قضاء ندارد.
محرّمات جنب
مسأله ۳۶۱ ـ پنج چيز بر جنب حرام است:
(اوّل) رساندن جايى از بدن خود به خط قرآن ، يا به اسم مبارك ذات خداوند متعال ـ به هر لغتى كه باشد ـ و ساير اسماء حسنى و بنابر احتياط مستحبّ اسماى انبيا و ائمه و حضرت زهرا (عليهم السلام) را مسّ ننمايد.
(دوم) رفتن در مسجدالحرام و مسجد پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) اگر چه از يك در داخل و از در ديگر خارج شود.
(سوم) توقّف در مساجد ديگر ، ولى اگر از يك در مسجد داخل و از در ديگر خارج شود مانعى ندارد ، و همچنين توقّف در حرم امامان (عليهم السلام) حرام است ، و احتياط واجب آن است كه از رفتن در حرم ائمه (عليهم السلام) خوددارى كند اگر چه از يك در داخل و از در ديگر خارج شود.
(چهارم) گذاشتن چيزى در مسجد ، و همچنين بنابر احتياط واجب داخل شدن در مسجد براى برداشتن چيزى.
(پنجم) خواندن هر يك از آيات سجده واجب ، و آن آيات در چهار سوره است: «اوّل» سوره سى و دوم قرآن (الم تنزيل) ، «دوم» سوره چهل و يكم (حم سجده ـ فصلت ـ ) ، «سوم» سوره پنجاه و سوم (والنجم) ، «چهارم» سوره نود و ششم ( اقرأ ).
و بنابر احتياط واجب از خواندن بقيّه اين چهار سوره ، حتّى از خواندن ( بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم ) ، بلكه بعض آن به قصد اين سوره ها نيز خوددارى كند.
مکروهات جنب
مسأله ۳۶۲ ـ نُه چيز بر جنب مكروه است:
اوّل و دوم) خوردن و آشاميدن ، ولى اگر وضو بگيرد يا دستها را بشويد مكروه نيست.
(سوم) خواندن بيشتر از هفت آيه از سوره هايى كه سجده واجب ندارد.
(چهارم) رساندن جايى از بدن به جلد و حاشيه و بين خط هاى قرآن.
(پنجم) همراه داشتن قرآن.
(ششم) خوابيدن ، ولى اگر وضو بگيرد و يا به واسطه نداشتن آب ، بدل از غسل تيمّم كند ، مكروه نيست.
(هفتم) خضاب كردن به حنا و مانند آن.
(هشتم) ماليدن روغن به بدن.
(نهم) جماع كردن ، بعد از آن كه محتلم شده ، يعنى در خواب منى از او بيرون آمده است.
مورد وجوب و استحباب غسل جنابت
مسأله ۳۶۳ ـ غسل جنابت به خودى خود مستحبّ است ، و براى واجبات مشروط به طهارت واجب مى شود ، ولى براى نماز ميّت و سجده سهو ـ مگر سجده سهو در مورد تشهّد فراموش شده ـ و سجده شكر و سجده هاى واجب قرآن غسل جنابت لازم نيست.
کفایت قصد قربت در غسل جنابت
مسأله ۳۶۴ ـ لازم نيست در وقت غسل نيّت كند كه غسل واجب يا مستحبّ مى كند ، بلكه اگر به قصد قربت ـ چنانكه در وضو گذشت ـ و با اخلاص غسل كند كافى است.
