مكروهات حائض و خواندن قرآن براى او
اقسام حائض
(اوّل) صاحب عادت وقتيه و عدديه ، و آن زنى است كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند ، و شماره روزهاى حيض او هم در هر دو ماه يك اندازه باشد ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا هفتم خون ببيند.
(دوم) صاحب عادت وقتيه ، و آن زنى است كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند ، ولى شماره روزهاى حيض او در هر دو ماه يك اندازه نباشد ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببيند ولى ماه اوّل روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاك شود.
(سوم) صاحب عادت عدديه ، و آن زنى است كه شماره روزهاى حيض او در دو ماه پشت سر هم به يك اندازه باشد ، ولى وقت ديدن آن دو خون يكى نباشد ، مثل آن كه ماه اوّل از پنجم تا دهم ، و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببيند ، و تحقّق عادت به ديدن خون در يك ماه دو مرتبه به يك اندازه محلّ اشكال است ، مثل آن كه اوّل ماه پنج روز و بعد از ده روز يا بيشتر پنج روز ديگر خون ببيند.
(چهارم) مضطربه ، و آن زنى است كه چند ماه خون ديده ولى عادت معيّنى پيدا نكرده ، يا عادتش بهم خورده و عادت تازه اى پيدا نكرده است.
(پنجم) مبتدئه ، و آن زنى است كه دفعه اوّل خون ديدن او است.
(ششم) ناسيه ، و آن زنى است كه عادت خود را فراموش كرده است.
و هر كدام از اينها احكامى دارند كه در مسائل آينده بيان مى شود.
عادت وقتيه و عدديه
(اوّل) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند و در وقت معيّن هم پاك شود ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببيند و روز هفتم پاك شود ، كه عادت حيض اين زن از اوّل ماه تا هفتم است.
(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند ، و بعد از آن كه سه روز يا بيشتر خون ديد يك روز يا بيشتر پاك شود و دوباره خون ببيند و تمام روزهايى كه خون ديده با روزهايى كه در وسط پاك بوده از ده روز بيشتر نشود ، و در هر دو ماه همه روزهايى كه خون ديده و در وسط پاك بوده روى هم يك اندازه باشد ، كه عادت او به اندازه تمام روزهايى است كه خون ديده و در وسط پاك بوده است ، و لازم نيست روزهايى كه در وسط پاك بوده در هر دو ماه به يك اندازه باشند ، مثل آن كه اگر در ماه اوّل از روز اوّل ماه تا سوم خون ببيند و سه روز پاك شود و دوباره سه روز خون ببيند و در ماه دوم بعد از آن كه سه روز خون ديد ، كمتر از سه روز يا بيشتر پاك شود و دوباره خون ببيند و روى هم نُه روز شود ، در اين صورت همه نُه روز حيض است و عادت اين زن نُه روز مى شود.
زنی که در وقت عادت يا جلوتر يا با تأخير یا خارج عادت خون ببيند
زنی که روزهاى عادت و قبل و بعد آن خون ببيند
و اگر همه روزهاى عادت را با چند روز پيش از عادت به قدرى كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده يا با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود همه حيض است ، و اگر از ده روز بيشتر شود ، فقط روزهاى عادت او حيض است و خونى كه جلوتر از آن ديده استحاضه مى باشد ، و چنانچه در آن روزها عبادت نكرده بايد قضا نمايد.
و اگر همه روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود ، همه حيض است ، و اگر زايد بر عادت نشانه هاى حيض را نداشته باشد ، بنابر احتياط واجب در زايد جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و اگر از ده روز بيشتر شود روزهاى عادت حيض و مابقى استحاضه است.
زنی که مقدارى از روزهاى عادت با چند روز قبل يا بعد از آن خون ببيند
و اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود ، در صورتى كه خون روزهاى بعد از عادت نشانه هاى حيض را داشته باشد همه حيض است ، و اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد ، مجموع روزهاى عادت و بعد از عادت را كه به اندازه عادت باشد حيض قرار دهد و در زايد بر آن تا ده روز ـ بنابر احتياط واجب ـ جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و اگر بيشتر از ده روز شود ، به مقدار عادت را حيض و بقيّه را استحاضه قرار دهد.
فاصله افتادن کمتر از ده روز بین دو خون
۱ ـ آن كه تمام خونى كه دفعه اوّل ديده در روزهاى عادت باشد و خون دوم كه بعد از پاك شدن مى بيند در روزهاى عادت نباشد ، در اين صورت بايد همه خون اوّل را حيض و خون دوم را استحاضه قرار دهد ، و همچنين است اگر مقدارى از خون اوّل را در عادت و مقدارى از آن را قبل از عادت ـ در صورتى كه به مقدارى باشد كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده ـ ببيند و يا اين كه داراى نشانه هاى حيض باشد چه قبل از عادت باشد چه بعد از آن.
۲ ـ آن كه خون اوّل در روزهاى عادت نباشد و تمام خون دوم يا مقدارى از آن به طورى كه در صورت اوّل ذكر شد ، در روزهاى عادت باشد كه بايد همه خون دوم را حيض ، و خون اوّل را استحاضه قرار دهد.
۳ ـ آن كه مقدارى از خون اوّل و دوم در روزهاى عادت باشد و خون اوّلى كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر نباشد ، در اين صورت آن مقدار با پاكى وسط و مقدارى از خون دوم كه آن هم در روزهاى عادت بوده و مجموع از ده روز بيشتر نباشد همه آنها حيض است ، و مقدارى از خون اوّل كه پيش از روزهاى عادت بوده ومقدارى از خون دوم كه بعد از روزهاى عادت بوده استحاضه است ، مثلا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده ، در صورتى كه يك ماه از اوّل تا ششم خون ببيند و دو روز پاك شود و بعد تا پانزدهم خون ببيند ، از سوم تا دهم حيض است ، و روز اوّل و دوم و همچنين از يازدهم تا پانزدهم استحاضه است.
۴ ـ آن كه مقدارى از خون اوّل و دوم در روزهاى عادت باشد ، ولى خون اوّل كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر باشد ، كه بايد در تمام دو خون جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و در پاكى وسط جمع كند بين تروك حائض و افعال طاهره.
زنی که در غير وقت عادت و به شماره روزهاى حيضش خون ببيند
زنی که در وقت عادت خود با شماره كمتر يا بيشتر از عادتش خون ببیند
زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد و بيشتر از ده روز خون ببيند
عادت وقتيه
(اوّل) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند و بعد از چند روز پاك شود ، ولى شماره روزهاى آن در هر دو ماه يك اندازه نباشد ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم روز اوّل ماه خون ببيند ، ولى ماه اوّل روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاك شود ، كه اين زن بايد روز اوّل ماه را عادت حيض خود قرار دهد.
(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن سه روز يا بيشتر خون حيض ببيند و بعد پاك شود و دو مرتبه خون ببيند ، و تمام روزهايى كه خون ديده با روزهايى كه در وسط پاك بوده از ده روز بيشتر نشود ، ولى در ماه دوم كمتر يا بيشتر از ماه اوّل باشد ، مثل آن كه در ماه اوّل هشت روز و در ماه دوم نُه روز باشد ، كه اين زن هم بايد روز اوّل ماه را روز اوّل عادت حيض خود قرار دهد.
زنی که در وقت عادت يا جلوتر یا عقبتر از اول عادت، خون ببيند
زنی که بيشتر از ده روز خون ببيند و شرط حیض قرار دادن عادت خويشان
خونی که بیشتر از عادت خويشان خود ببيند
زنى که خويش نداشته باشد يا شماره عادت آنان مثل هم نباشد
عادت عدديه
(اوّل) زنى كه شماره روزهاى حيض او در دو ماه پشت سر هم يك اندازه باشد ، ولى وقت خون ديدن او يكى نباشد كه در اين صورت هر چند روزى كه خون ديده عادت او مى شود ، مثلا اگر ماه اوّل از روز اوّل تا پنجم ، و ماه دوم از روز يازدهم تا پانزدهم خون حيض ببيند ، عادت او پنج روز مى شود.
(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم سه روز يا بيشتر خون حيض ببيند و يك روز يا بيشتر پاك شود و دو مرتبه خون ببيند و وقت ديدن خون در ماه اوّل با ماه دوم فرق داشته باشد ، كه اگر تمام روزهايى كه خون ديده و روزهايى كه در وسط پاك بوده از ده روز بيشتر نشود و شماره روزهاى آن هم در دو ماه به يك اندازه باشد ، تمام روزهايى كه خون ديده با روزهاى وسط كه پاك بوده عادت حيض او مى شود.
و لازم نيست روزهايى كه در وسط پاك بوده در هر دو ماه به يك اندازه باشند ، مثلا اگر ماه اوّل از روز اوّل تا سوم خون ببيند و دو روز پاك شود و دوباره سه روز خون ببيند ، و ماه دوم از يازدهم تا سيزدهم خون ببيند و دو روز يا بيشتر يا كمتر پاك شود و دوباره خون ببيند و روى هم هشت روز بشود ، عادت او هشت روز مى شود.
و اگر در يك ماه مثلا هشت روز خون ببيند و در ماه دوم چهار روز خون ديده و پاك شود و دوباره خون ببيند و مجموع ايّام خون با پاكى وسط هشت روز باشد ، عادت او هشت روز خواهد بود.
زنی که با نشانه هاى حيض كمتر يا بيشتر از شماره عادت خود خون ببيند
و اگر روزهايى كه خون نشانه حيض دارد از سه روز كمتر نبوده ، ولى از روزهاى عادت او كمتر است ، بايد آن روزها را حيض قرار دهد و در زايد بر آن تا مقدار عادت بنابر احتياط واجب جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه.
استمرار خون با نشانههای حیض
و اگر كمتر است ـ مثلا پنج روز است ـ همان را حيض قرار دهد ، و بنابر احتياط واجب در تفاوت بين شماره عادت آنان و شش يا هفت روز ـ كه يك يا دو روز است ـ كارهايى كه بر حائض حرام است ترك نمايد و كارهاى استحاضه را به جا آورد.
و اگر عادت خويشانش بيشتر از هفت روز ـ مثلا نُه روز است ـ شش يا هفت روز را حيض قرار دهد ، و بنابر احتياط واجب در تفاوت بين شش يا هفت و عادت آنان ـ كه دو روز يا سه روز است ـ كارهايى را كه بر حائض حرام است ترك نمايد و كارهاى استحاضه ر ا به جا آورد.
استمرار خون، چند روز با نشانه حیض و بقیّه با نشانه استحاضه
استمرار خون با نشانههاى حيض
استمرار خون، چند روز با نشانه حیض و چند روز با نشانه استحاضه
استمرار خون، كمتر از سه روز آن با نشانه حيض و با بقيه نشانه استحاضه
زنی که عادت خود را فراموش کرده
۱ ـ آن كه فقط عادت عدديّه داشته و فراموش كرده ، كه در اين صورت اگر خونى ببيند داراى صفات حيض و از سه روز كمتر و از ده روز بيشتر نباشد تمام آن حيض است ، و اگر از ده روز بيشتر باشد تا مقدارى كه احتمال عادت مى دهد بايد حيض قرار دهد ، و اگر آن مقدار كمتر از شش يا بيشتر از هفت روز باشد بنابر احتياط واجب در تفاوت آن مقدار و شش يا هفت روز ـ كه اختيار مى كند ـ جمع كند بين تروك حائض و افعال مستحاضه.
۲ ـ آن كه فقط عادت وقتيّه داشته و فراموش كرده ، كه در اين صورت اگر خونى ببيند داراى صفات حيض و از سه روز كمتر و از ده روز بيشتر نباشد تمام آن حيض است ، و اگر از ده روز بيشتر باشد اگر بداند بعض آن خون مصادف با عادت است بايد در تمام آن خون جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، هر چند تمام يا بعض آن خون به صفات حيض نباشد ، و همچنين در فرضى كه نداند ولى احتمال تصادف آن را با ايّام عادت بدهد ، و اگر احتمال تصادف ندهد در صورتى كه بعض آن خون داراى صفات حيض و بعضى داراى صفات استحاضه باشد ، آنچه داراى صفات حيض است اگر كمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نباشد حيض و باقى استحاضه است ، و در صورتى كه تمام آن خون داراى صفات حيض باشد يا آنچه صفات حيض دارد بيشتر از ده روز باشد ، شش يا هفت روز آن را حيض قرار داده و باقى استحاضه است.
۳ ـ آن كه عادت وقتيه و عدديه هر دو را داشته ، و اين سه صورت دارد:
۱ ـ آن كه فقط وقت را فراموش كرده ، و وظيفه او همان است كه در قسم دوم گذشت ، مگر اين كه خون داراى صفات بوده و بداند مصادف با عادت نيست و از ده روز بيشتر باشد ، كه در اين صورت اگر عادت او شش يا هفت روز است همان را حيض قرار داده ، و اگر كمتر يا بيشتر از آن است بنابر احتياط واجب در تفاوت آن مقدار و شش يا هفت روز ـ كه اختيار مى كند ـ جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و بقيّه را استحاضه قرار دهد.
۲ ـ آن كه فقط عدد را فراموش كرده ، در اين صورت آنچه در وقت ديده تا مقدارى كه يقين دارد از عادت كمتر نيست حيض است هر چند نشانه هاى حيض را نداشته باشد ، و در زائد از آن اگر با نشانه هاى حيض بوده و با خون قبل بيشتر از ده روز نباشد همه حيض است ، و اگر بيشتر از ده روز باشد ، چنانچه مقدارى كه احتمال مى دهد عادت به آن مقدار باشد كمتر از شش روز است ، آن مقدار را حيض و تا روز ششم يا هفتم ـ كه اختيار مى كند ـ جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و اگر بيشتر از هفت روز است ، تا روز ششم يا هفتم ـ كه اختيار كند ـ حيض ، و از آنچه اختيار كرده تا آن مقدار كه از ده روز نگذرد ، همان احتياط مراعات شود.
۳ ـ آن كه وقت و عدد هر دو را فراموش كرده ، در اين صورت اگر خونى كه ديده با صفات بوده و از سه روز كمتر و از ده روز بيشتر نبوده تمام آن حيض است ، و اگر بيشتر باشد و بداند كه با ايّام عادت مصادف نيست چنانچه مقدارى كه احتمال عادت مى دهد شش يا هفت روز باشد آن را حيض و بقيّه را استحاضه قرار دهد ، و اگر كمتر از شش روز باشد آن مقدار را حيض و تا روز ششم يا هفتم ـ كه اختيار مى كند ـ احتياط واجب مراعات وظايف حائض و مستحاضه است ، و اگر بيشتر از هفت روز باشد تا روز ششم يا هفتم ـ كه اختيار مى كند ـ حيض ، و از آنچه اختيار كرده تا آن مقدار كه از ده روز نگذرد ، همان احتياط مراعات شود.
و اگر صفات خون مختلف باشد ـ يعنى بعضى به صفت حيض و بعضى به صفت استحاضه باشد ـ خونى را كه به صفت حيض ديده و از سه روز كمتر و از ده روز بيشتر نبوده حيض ، و خونى را كه به صفت استحاضه ديده اگر بداند مصادف با عادت نبود ، استحاضه است ، و اگر احتمال تصادف آن را بدهد بايد احتياط كند به ترتيب آثار حيض و استحاضه.
خونی که مبتدئه و مضطربه و ناسيه و زنى كه عادت عدديه دارد میبيند
زنى كه دو ماه پشت سر هم بر خلاف عادت خود خونى ببيند
مقصود از ماه در عادت زن
زنى كه در يك ماه با فاصلة ده روز پاک بودن دو بار خون ببيند
زنی که دو بار با فاصلة ده روز استحاضه ، خون ببیند
زنی که پيش از ده روز پاك شود و بداند كه در باطن خون نيست
زنی که پيش از ده روز پاك شود و احتمال دهد كه در باطن خون است
و اگر عادتش كمتر از ده روز است ، در صورتى كه بداند پيش از تمام شدن ده روز يا سر ده روز پاك مى شود نبايد غسل كند ، و اگر احتمال دهد كه خون او از ده روز مى گذرد ، واجب است يك روز عبادت را ترك كند ، و بعد مى تواند اعمال مستحاضه را به جا آورد ، و احتياط مستحبّ اين است كه تا روز دهم بين تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع كند ، و اين حكم مختص زنى است كه قبل از عادت مستمرّة الدم نبوده ، و گرنه بايد ايّام عادتش را حيض و بقيّه را استحاضه قرار دهد.