سایت رسمی دفتر حضرت آيت الله العظمى وحيد خراسانى

شخص معيّنى که برای نماز وصیّت شده

مسأله ۶۱۱ ـ اگر ميّت وصيّت كرده باشد كه شخص معيّنى بر او نماز بخواند ، احتياط مستحبّ آن است كه آن شخص از ولىّ ميّت اجازه بگيرد ، و ولىّ ميّت هم اجازه بدهد.

چند نماز بر میّت

مسأله ۶۱۲ ـ جايز است بر ميّت چند مرتبه نماز بخوانند.

میّتی که بدون نماز بر او یا با نماز باطل دفن كنند

مسأله ۶۱۳ ـ اگر ميّت را عمداً يا از روى فراموشى يا به جهت عذرى بدون نماز دفن كنند ، تا وقتى كه جسد او از هم نپاشيده واجب است با شرطهايى كه براى نماز ميّت ذكر شد به قبرش نماز بخوانند ، و همچنين در صورتى كه نمازى كه بر او خوانده شده باطل بوده است.

شک در پاك بودن بدن يا لباس خود

مسأله ۸۱۳ ـ كسى كه در پاك بودن بدن يا لباس خود شكّ دارد و يقين يا آنچه در حكم يقين است بر نجاست سابقه آن ندارد ، چنانچه نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد كه بدن يا لباسش نجس بوده ، نماز او صحيح است.

کسی که لباس را آب بكشد و بعد از نماز بفهمد پاك نشده

مسأله ۸۱۴ ـ اگر لباس را آب بكشد و يقين يا آنچه در حكم يقين است بر پاكى آن پيدا شود و با آن نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد پاك نشده ، نمازش صحيح است.

کسی که بعد از نماز بفهمدخونی که با اوست ازخونهای نجس است

مسأله ۸۱۵ ـ اگر خونى در بدن يا لباس خود ببيند و يقين كند كه از خونهاى نجس نيست ، مثلا يقين كند كه خون پشه است ، چنانچه بعد از نماز بفهمد از خونهايى بوده كه نمى شود با آن نماز خواند ، نمازش صحيح است.

کسی که بعد بفهمد نماز با خونی که با اوست باطل است

مسأله ۸۱۶ ـ اگر يقين كند خونى كه در بدن يا لباس اوست ، خون نجسى است كه نماز با آن صحيح است ، مثلا يقين كند خون زخم و دمل است ، چنانچه بعد از نماز بفهمد خونى بوده كه نماز با آن باطل است ، نمازش صحيح است.

نحوه انجام نماز میّت

مسأله ۶۱۴ ـ نماز ميّت پنج تكبير دارد ، و اگر نمازگزار پنج تكبير به اين ترتيب بگويد كافيست: بعد از نيّت و گفتن تكبير اوّل بگويد: «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللهِ» و بعد از تكبير دوم بگويد: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد و الِ مُحَمَّد» و بعد از تكبير سوم بگويد: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ» و بعد از تكبير چهارم اگر ميّت مرد است بگويد: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا الْمَيِّتِ» و اگر زن است بگويد: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ الْمَيِّتِ» و بعد تكبير پنجم را بگويد.
و بهتر است بعد از تكبير اوّل بگويد: «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَرسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً بَيْنَ يَدَىِ السّاعَة» .
و بعد از تكبير دوم بگويد: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ الِ مُحَمَّد وَ بارِكْ عَلى مُحَمَّد وَ الِ مُحَمَّد وَ ارْحَمْ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّد كَاَفْضَلِ ما صَلَّيْتَ وَ بارَكْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلى اِبْراهِيمَ وَ الِ اِبْراهِيمَ اِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ وَ صَلِّ عَلى جَمِيعِ الأَنْبِياءِ وَ الْمُرْسَلِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ جَمِيعِ عِبادِ اللّهِ الصّالِحِينَ».
و بعد از تكبير سوم بگويد: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِماتِ الأَحْياءِ مِنْهُمْ وَ الاَْمْواتِ تابِعْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ بِالْخَيْراتِ اِنَّكَ مُجِيبُ الدَّعَواتِ اِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْء قَدِيرٌ».
و بعد از تكبير چهارم اگر ميّت مرد است بگويد: «اَللّهُمَّ اِنَّ هَذا عَبْدُكَ وَ ابْنُ عَبْدِكَ وَ ابْنُ اَمَتِكَ نَزَلَ بِكَ وَ اَنْتَ خَيْرُ مَنْزُول بِهِ اَللّهُمَّ اِنّا لا نَعْلَمُ مِنْهُ اِلاّ خَيْراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّا اَللّهُمَّ اِنْ كانَ مُحْسِناً فَزِدْ فِي اِحْسانِهِ وَ اِنْ كانَ مُسِيئاً فَتَجاوَزْ عَنْهُ وَ اغْفِرْ لَهُ اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَكَ فِي اَعْلى عِلِّيِينَ وَاخْلُفْ عَلى اَهْلِهِ فِي الْغابِرِينَ وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمِينَ».
و بعد تكبير پنجم را بگويد ، ولى اگر ميّت زن است بعد از تكبير چهارم بگويد: «اَللّهُمَّ اِنَّ هذِهِ اَمَتُكَ وَ ابْنَةُ عَبْدِكَ وَ ابْنَةُ اَمَتِكَ نَزَلَتْ بِكَ وَ اَنْتَ خَيْرُ مَنْزُول بِهِ ، اَللّهُمَّ اِنّا لا نَعْلَمُ مِنْها اِلاّ خَيْراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِها مِنّا ، اَللّهُمَّ اِنْ كانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فِي اِحْسانِها وَ اِنْ كانَتْ مَسِيْئَةً فَتَجاوَزْ عَنْها وَ اغْفِرْ لَها ، اَللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَكَ فِي اَعْلى عِلِّيِينَ وَ اخْلُفْ عَلى اَهْلِها فِي الْغابِرِينَ وَ ارْحَمْها بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمِينَ».

پشت سر هم خواندن تكبيرها و دعاها در نماز میّت

مسأله ۶۱۵ ـ بايد تكبيرها و دعاها را طورى پشت سر هم بخواند كه نماز از صورت خود خارج نشود.

وظيفه كسى كه نماز میّت را به جماعت مى‏خواند

مسأله ۶۱۶ ـ كسى كه نماز ميّت را به جماعت مى خواند بايد تكبيرها و دعاهاى آن را هم بخواند اگر چه مأموم باشد.

مستحبات

مسأله ۶۱۷ ـ چند چيز در نماز ميّت مستحبّ است:
(اوّل) كسى كه نماز ميّت مى خواند با وضو يا غسل يا تيمّم باشد ، و احتياط واجب آن است كه در صورتى تيمّم كند كه وضو و غسل ممكن نباشد ، يا بترسد كه اگر وضو بگيرد يا غسل كند به نماز ميّت نرسد.
(دوم) اگر ميّت مرد است ، امام جماعت يا كسى كه فرادى بر او نماز مى خواند مقابل وسط قامت او بايستد ، و اگر ميّت زن است مقابل سينه اش بايستد.
(سوم) پا برهنه نماز بخواند.
(چهارم) در هر تكبير دستها را بلند كند.
(پنجم) فاصله او با ميّت به قدرى كم باشد كه اگر باد لباسش را حركت دهد به جنازه برسد.
(ششم) نماز ميّت را به جماعت بخواند.
(هفتم) امام جماعت تكبير و دعاها را بلند بخواند و كسانى كه با او مى خوانند آهسته بخوانند.
(هشتم) در جماعت اگر چه مأموم يك نفر باشد پشت سر امام بايستد.
(نهم) نمازگزار براى ميّت و مؤمنين زياد دعا كند.
(دهم) نماز را در جايى بخوانند كه مردم براى نماز ميّت بيشتر به آن جا مى روند.
(يازدهم) زن حائض اگر نماز ميّت را به جماعت مى خواند در صفى تنها بايستد.

نماز میّت در مساجد و مسجد الحرام

مسأله ۶۱۸ ـ خواندن نماز ميّت در مساجد مكروه است ، ولى در مسجد الحرام مكروه نيست.

مقدار واجب در دفن

مسأله ۶۱۹ ـ واجب است ميّت را طورى در زمين دفن كنند كه بوى او بيرون نيايد ، و درندگان هم نتوانند بدنش را بيرون آورند ، و اگر ترس آن باشد كه جانور بدن او را بيرون آورد ، بايد قبر را با آجر و مانند آن محكم كنند.

ممکن نبودن دفن میّت در زمين

مسأله ۶۲۰ ـ اگر دفن ميّت در زمين ممكن نباشد ، بايد به جاى دفن او را در بنا يا تابوتى كه غرض از دفن بر آن مترتب است بگذارند.

كيفيت قرار دادن میّت در قبر

مسأله ۶۲۱ ـ ميّت را بايد در قبر به پهلوى راست طورى بخوابانند كه جلوى بدن او رو به قبله باشد.

دفن كسى در كشتى بميرد

مسأله ۶۲۲ ـ اگر كسى در كشتى بميرد ، چنانچه جسد او فاسد نمى شود و بودن او در كشتى مانعى ندارد ، بايد صبر كنند تا به خشكى برسند و او را در زمين دفن كنند ، وگرنه بايد در كشتى غسلش بدهند ، و حنوط و كفن كنند ، و پس از خواندن نماز ميّت او را در خمره بگذارند و درش را ببندند و به دريا بيندازند ، و احتياط واجب آن است كه تا ممكن است مراعات استقبال قبله بكنند.
و اگر ممكن نشد ، چيز سنگينى به پايش ببندند و به دريا بيندازند ، و اگر ممكن است او را در جايى بيندازند كه فوراً طعمه حيوانات نشود.

ترس از اینكه دشمن قبر میّت را بشكافد

مسأله ۶۲۳ ـ اگر بترسند كه دشمن قبر ميّت را بشكافد و بدن او را بيرون آورد و گوش يا بينى يا اعضاى ديگر او را ببُرد ، چنانچه ممكن باشد ، بايد به طورى كه در مسأله قبل گذشت او را به دريا بيندازند.

مخارج انداختن در دريا و مخارج محكم كردن قبر میّت

مسأله ۶۲۴ ـ مخارج انداختن در دريا و مخارج محكم كردن قبر ميّت در صورتى كه لازم باشد از اصل مال ميّت برداشته مى شود.

دفن زن کافره که بچه مسلمان در شکم دارد

مسأله ۶۲۵ ـ اگر زن كافره بميرد و بچّه در شكم او مرده باشد ، چنانچه پدر بچّه مسلمان باشد ، بايد زن را در قبر به پهلوى چپ پشت به قبله بخوابانند كه روى بچّه به طرف قبله باشد ، و همچنين است بنابر احتياط واجب اگر روح به بدن او داخل نشده باشد.

دفن مسلمان در قبرستان كفار و بالعکس

مسأله ۶۲۶ ـ دفن مسلمان در قبرستان كفّار ، و دفن كافر در قبرستان مسلمانان جايز نيست.

دفن مسلمان در جايى كه بى احترامى به او باشد

مسأله ۶۲۷ ـ دفن مسلمان در جايى كه بى احترامى به او باشد ـ مانند جايى كه خاكروبه و كثافت مى ريزند ـ جايز نيست.

مکان غصبى و زمينى كه براى غير دفن كردن وقف شده

مسأله ۶۲۸ ـ دفن ميّت در جاى غصبى و در زمينى كه براى غير دفن كردن وقف شده ، جايز نيست.

دفن میّت در قبر مرده ديگر

مسأله ۶۲۹ ـ دفن ميّت در قبر مرده ديگر ، در صورتى كه مستلزم تصرّف در حقّ غير ، يا نبش قبر ميّتى كه از بين نرفته ، يا هتك ميّت باشد جايز نيست ، و در غير اين صورتها ، چنانچه آن قبر كهنه شده و ميّت اوّلى از بين رفته يا قبر نبش شده باشد اشكالى ندارد.

چيزى كه از ميت جدا ‏شود و ناخن و دندانی که از زنده جدا شود

مسأله ۶۳۰ ـ چيزى كه از ميّت جدا مى شود ، اگر قطعه اى از بدن او باشد ، بايد با او دفن شود و اگر مو و ناخن و دندانش باشد ، بنابر احتياط واجب بايد با او دفن شود ، و دفن ناخن و دندانى كه در حال زندگى از انسان جدا مى شود مستحبّ است.

كسى در چاه بميرد و بيرون آوردنش ممكن نباشد

مسأله ۶۳۱ ـ اگر كسى در چاه بميرد و بيرون آوردنش ممكن نباشد ، بايد در چاه را ببندند و همان چاه را قبر او قرار دهند.

کسی که نجس بودن چيزى را فراموش كند و به او سرایت کند

مسأله ۸۱۷ ـ اگر نجس بودن چيزى را فراموش كند و بدن يا لباسش با رطوبت به آن برسد ، و در حال فراموشى نماز بخواند و بعد از نماز يادش بيايد نمازش صحيح است ، ولى اگر بدنش با رطوبت به چيزى كه نجس بودن آن را فراموش كرده برسد و بدون اين كه خود را آب بكشد غسل كند و نماز بخواند ، غسل و نمازش باطل است ، مگر اين كه طورى باشد كه به غسل نمودن ، بدن هم پاك شود ـ مثل اين كه با آب معتصم غسل كند ، يعنى آبى كه به ملاقات با نجس نجس نشود ، مانند آب كرّ و جارى ـ و نيز اگر جايى از اعضاى وضو با رطوبت به چيزى كه نجس بودن آن را فراموش كرده برسد ، و پيش از آن كه آن جا را آب بكشد وضو بگيرد و نماز بخواند ، وضو و نمازش باطل مى باشد ، مگر اين كه طورى باشد كه به وضو گرفتن ، اعضاى وضو نيز پاك شود ، مثل اين كه با آب معتصم وضو بگيرد.

بیرون آوردن بچهای که در رحم مادر بميرد

مسأله ۶۳۲ ـ اگر بچّه در رحم مادر بميرد و ماندنش در رحم براى مادر خطر داشته باشد ، بايد به آسانترين راه او را بيرون آورند ، و چنانچه ناچار شوند او را قطعه قطعه كنند اشكال ندارد ، ولى بايد به وسيله شوهرش اگر اهل فنّ است ، وگرنه زنى كه اهل فنّ باشد ، او را بيرون بياورند ، و در صورت نبود زنى كه اهل فنّ باشد ، مرد محرمى كه اهل فنّ باشد ، و اگر آن هم ممكن نشد ، مرد نامحرمى كه اهل فنّ باشد ، و در صورتى كه آن هم پيدا نشد ، كسى كه اهل فنّ نباشد با رعايت ترتيب مذكور مى تواند بچّه را بيرون آورد.

بچه زنده در شکم مرده

مسأله ۶۳۳ ـ هرگاه مادر بميرد و بچّه در شكمش زنده باشد ، اگر چه اميد زنده ماندن طفل را نداشته باشند ، بايد به وسيله كسانى كه در مسأله پيش بيان شد با رعايت ترتيب ، شكم او را از هر قسمتى كه به سلامت بچّه نزديك تر است بشكافند و بچّه را بيرون آورند و براى غسل دادن دوباره بدوزند.

مستحبات دفن

مسأله ۶۳۴ ـ مستحبّ است قبر را به اندازه قدّ انسان متوسّط گود كنند ، و ميّت را در نزديكترين قبرستان دفن نمايند ، مگر آن كه قبرستان دورتر از جهتى بهتر باشد ، مثل آن كه مردمان خوب در آن جا دفن شده باشند ، يا مردم براى فاتحه اهل قبور بيشتر به آن جا بروند.
و نيز مستحبّ است جنازه را در چند ذرعى قبر زمين بگذارند ، و تا سه مرتبه كم كم نزديك ببرند ، و در هر مرتبه زمين بگذارند و بردارند ، و در نوبت چهارم وارد قبر كنند ، و اگر ميّت مرد است در دفعه سوم طورى زمين بگذارند كه سر او طرف پايين قبر باشد ، و در دفعه چهارم از طرف سر وارد قبر كنند ، و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبر كنند ، و در موقع وارد كردن پارچه اى روى قبر بگيرند.
و نيز مستحبّ است جنازه را به آرامى از تابوت بگيرند و وارد قبر نمايند ، و دعاهايى كه دستور داده شده پيش از دفن و موقع دفن بخوانند ، و بعد از آن كه ميّت را در لحد گذاشتند گره هاى كفن را باز كنند ، و صورت ميّت را روى خاك بگذارند ، و بالشى از خاك زير سر او بسازند ، و پشت ميّت خشت خام يا كلوخى بگذارند كه ميّت به پشت برنگردد و پيش از آن كه لحد را بپوشانند ، كسى دست راست را به شانه راست ميّت بزند و دست چپ را به قوّت بر شانه چپ ميّت بگذارد و دهان را نزديك گوش او ببرد و به شدّت حركتش دهد و سه مرتبه بگويد: «اِسْمَعْ اِفْهَمْ يا فلان بن فلان» و به جاى فلان بن فلان اسم ميّت و پدرش را بگويد مثلا اگر اسم او محمّد و اسم پدرش على است سه مرتبه بگويد: «اِسْمَعْ اِفْهَمْ يا مُحَمَّدَ بْنَ عَليٍّ» پس از آن بگويد:
«هَلْ اَنْتَ عَلىَ الْعَهْدِ الَّذِي فارَقْتَنا عَلَيْهِ مِنْ شَهادَةِ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً (صلى الله عليه وآله وسلم) عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ سَيِّدُ النَّبِيِّينَ وَ خاتَمُ الْمُرْسَلِينَ وَ اَنَّ عَلِيّاً اَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَيِّدُ الْوَصِيِّينَ وَ اِمامٌ افْتَرَضَ اللّهُ طاعَتَهُ عَلىَ الْعالَمِينَ وَ اَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ وَ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَليٍّ وَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّد وَ مُوسَى بْنَ جَعْفَر وَ عَلِيَّ بْنَ مُوسَى وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ وَ عَلِيَّ بْنَ مُحَمَّد وَ الْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ وَ الْقائِمَ الْحُجَّةَ الْمَهْدِيَّ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيْهِمْ أَئِمَّةُ الْمُؤْمِنِينَ وَ حُجَجُ اللّهِ عَلَى الْخَلْقِ اَجْمَعِينَ وَ أَئِمَتُكَ أَئِمَّةُ هُدىً اَبْرارٌ يا فُلانَ بْنَ فُلان» و به جاى فلان بن فلان اسم ميّت و پدرش را بگويد.
و بعد بگويد: «اِذا اَتاكَ الْمَلَكانِ الْمُقَرَّبانِ رَسُولَيْنِ مِنْ عِنْدِ اللّهِ تَبارَكَ وَ تَعالى وَ سَئَلاكَ عَنْ رَبِّكَ وَ عَنْ نَبِيِّكَ وَ عَنْ دِينِكَ وَ عَنْ كِتابِكَ وَ عَنْ قِبْلَتِكَ وَ عَنْ اَئِمَّتِكَ فَلا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ وَ قُلْ فِي جَوابِهِما: اَللّهُ رَبِّي وَ مُحَمَّدٌ (صلى الله عليه وآله وسلم) نَبِيِّي وَ الاِْسْلامُ دِينِي وَ الْقُرآنُ كِتابِي وَ الْكَعْبَةُ قِبْلَتِي وَ اَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ اَبِى طالِب اِمامِي وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ الْمُجْتَبى اِمامِي وَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ الشَّهِيدُ بِكَرْبَلا اِمامِي وَ عَلِيٌّ زَيْنُ الْعابِدِينَ اِمامِي وَ مُحَمَّدٌ الْباقِرُ اِمامِي وَ جَعْفَرٌ الْصادِقُ اِمامِي وَ مُوسَى الْكاظِمُ اِمامِي وَ عَلِيٌّ الْرِضا اِمامِي وَ مُحَمَّدٌ الْجَوادُ اِمامِي وَ عَلِيٌ الْهادِي اِمامِي وَ الْحَسَنُ الْعَسْكَرِيُّ اِمامِي وَ الْحُجَّةُ الْمُنْتَظَرُ اِمامِي هَؤُلاءِ صَلَواتُ اللّهِ عَليْهِمْ أَئِمَّتِي وَ سادَتِي وَ قادَتِي وَ شُفَعائِي بِهِمْ اَتَوَلّى وَ مِنْ اَعْدائِهِمْ اَتَبَرَّءُ فِي الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ ، ثُمَّ اعْلَمْ يا فُلانَ بْنَ فُلان» و به جاى فلان بن فلان اسم ميّت و پدرش را بگويد.
و بعد بگويد: «اَنَّ اللّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى نِعْمَ الرَّبُّ وَ اَنَّ مُحَمَّداً (صلى الله عليه وآله وسلم) نِعْمَ الرَّسُولُ وَ اَنَّ عَلِيَّ بْنَ اَبِي طالِب وَ اَوْلادَهُ الْمَعْصُومِينَ الاَْئِمَّةَ الاِْثْني عَشَرَ نِعْمَ الاَْئِمَّةُ وَ اَنَّ ما جاءَ به مُحَمَّدٌ (صلى الله عليه وآله وسلم)حَقٌّ وَ اَنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ وَ سُؤالَ مُنْكَر وَ نَكِير فِي الْقَبْرِ حَقٌّ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ وَ النُّشُورَ حَقٌّ وَ الْصِّراطَ حَقٌّ وَ الْمِيزانَ حَقٌّ وَ تَطايُرَ الْكُتُبِ حَقٌّ وَ اَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَ النّارَ حَقٌّ وَ اَنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ اَنَّ اللّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ» پس بگويد: «اَفَهِمْتَ يافُلانُ» و به جاى فلان اسم ميّت را بگويد و پس از آن بگويد:
«ثَبَّتَكَ اللّهُ بِالْقَوْلِ الثابِتِ وَ هَداكَ اللّهُ اِلى صِراط مُسْتَقِيم عَرَّفَ اللّهُ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ أَوْلِيائِكَ فِي مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ» پس بگويد: «اَللّهُمَّ جافِ الاَْرْضَ عَنْ جَنْبَيْهِ وَ اصْعَدْ بِرُوحِهِ اِلَيْكَ وَ لَقِّهِ مِنْكَ بُرْهاناً اَللّهُمَّ عَفْوَكَ عَفْوَكَ».

مستحبات كسى كه میّت را در قبر مى‏گذارد یا خاك را بر قبر مى‏ريزد

مسأله ۶۳۵ ـ مستحبّ است كسى كه ميّت را در قبر مى گذارد با طهارت و سر برهنه و پا برهنه باشد ، و از طرف پاى ميّت از قبر بيرون بيايد.
و مستحبّ است وقتى از قبر بيرون آمد بگويد: «اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَيْهِ راجِعُونَ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ ، اَللّهُمَّ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ فِي اَعْلى عِلِّيِينَ وَ اخْلُفْ عَلى عَقِبِهِ فِي الْغابِرِيْنَ (وَ عِنْدَكَ نَحْتَسِبُهُ) يا رَبَّ الْعالَمِينَ».
و مستحبّ است غير از خويشان ميّت ، كسانى كه حاضرند با پشت دست خاك بر قبر بريزند ، و اگر ميّت زن است كسى كه با او محرم مى باشد او را در قبر بگذارد ، و اگر محرمى نباشد خويشانش او را در قبر بگذارند.