ازدواج با خواهر زن
مسأله ۲۴۵۴ ـ اگر زنى را براى خود عقد كند به عقد دائم يا موقّت ، تا وقتى كه آن زن در عقد او است نمى تواند با خواهر آن زن ازدواج نمايد.
ازدواج با خواهر زن در عده طلاق رجعى و بائن و عده متعه
مسأله ۲۴۵۵ ـ اگر زن خودرا ـ به ترتيبى كه در كتاب طلاق مى آيد ـ طلاق رجعى دهد ، در بين عدّه نمى تواند خواهر اورا عقد نمايد ، و همچنين ـ بنابر احتياط واجب ـ در صورتى كه در عدّه متعه باشد ، ولى در عدّه طلاق بائن مى تواند با خواهر او ازدواج نمايد.
ازدواج با خواهر زاده و برادر زاده زن
مسأله ۲۴۵۶ ـ انسان نمى تواند بدون اجازه زن خود با خواهر زاده و برادر زاده او ازدواج كند ، ولى اگر بدون اذن زنش آنان را عقد نمايد و بعد زن اجازه نمايد اشكال ندارد.
اگر زن بفهمد شوهرش خواهر زاده و برادر زاده او را عقد كرده
مسأله ۲۴۵۷ ـ اگر زن بفهمد شوهرش برادر زاده يا خواهر زاده اورا عقد كرده و حرفى نزند ، و حرف نزدنش كاشف از رضايت او نباشد ، چنانچه بعد رضايت ندهد عقد آنان باطل است.
ازدواج با دختر خاله يا دختر عمه خود بعد از زنا با مادر آنها
مسأله ۲۴۵۸ ـ اگر انسان پيش از آن كه دختر خاله خودرا بگيرد با مادر او زنا كند ، ديگر نمى تواند با او ازدواج نمايد ، و بنابر احتياط واجب دختر عمّه نيز همين حكم را دارد.
ازدواج با دختر خاله يا دختر عمه خود و زنا با مادر آنها
مسأله ۲۴۵۹ ـ اگر با دختر عمّه يا دختر خاله خود ازدواج نمايد و پس از نزديكى با آنان با مادرشان زنا كند موجب جدايى آنها نمى شود ، ولى اگر پيش از آن كه با آنان نزديكى كند با مادرشان زنا نمايد ، احتياط واجب آن است كه از ايشان به طلاق جدا شود.
ازدواج با دختر زنی که با آن زن زنا کرده
مسأله ۲۴۶۰ ـ اگر با زنى غير از عمّه و خاله خود زنا كند ، احتياط مستحبّ آن است كه با دختر او ازدواج نكند ، و اگر زنى را عقد نمايد و پيش از آن كه با او نزديكى كند با مادر او زنا كند ، احتياط واجب آن است كه به طلاق از آن زن جدا شود ، ولى اگر با او نزديكى كند و بعد با مادر او زنا نمايد ، لازم نيست از آن زن جدا شود.
ازدواج با کفار و با خوارج و غلات و نواصب
مسأله ۲۴۶۱ ـ زن مسلمان نمى تواند به عقد كافر در آيد ، و مرد مسلمان هم نمى تواند با زنهاى كافره غير اهل كتاب ازدواج كند ، ولى متعه كردن زنهاى اهل كتاب يعنى يهود و نصارى مانعى ندارد ، و بنابر احتياط مستحبّ ازدواج دائم با آنها ننمايد ولی نمی تواند با زن های اهل کتاب بدون رضایت زن مسلمان خود ازدواج دائم یا موقت نماید.
و بعضى از فرقه ها ـ از قبيل خوارج و غلات و نواصب ـ كه خودرا مسلمان مى دانند و در حكم كفّارند ، مرد و زن مسلمان نمى توانند با آنها به طور دائم يا موقّت ازدواج نمايند.
ازدواج با زنى كه با او در عده زنا کرده
مسأله ۲۴۶۲ ـ اگر با زنى كه در عدّه طلاق رجعى است زنا كند ، آن زن ـ بنابر احتياط ـ بر او حرام مى شود ، و اگر با زنى كه در عدّه متعه يا طلاق بائن يا عدّه وفات است زنا كند ، بعد مى تواند اورا عقد نمايد ، و معنى طلاق رجعى و طلاق بائن وعدّه متعه و عدّه وفات در احكام طلاق خواهد آمد.
ازدواج با زنى كه با او زنا كرده يا زنا دادن او علنى است
مسأله ۲۴۶۳ ـ اگر با زن بى شوهرى كه در عدّه نيست زنا كند ، بعد مى تواند آن زن را براى خود عقد نمايد ، ولى احتياط واجب آن است كه از ازدواج با زنى كه زنا دادن او علنى است خوددارى كند ، مگر بعد از معلوم شدن توبه آن زن ، و احتياط واجب آن است كه صبر كند تا آن زن حيض ببيند ، بعد اورا عقد نمايد ، و اگر ديگرى بخواهد آن زن را عقد كند اين احتياط مستحبّ است.
عقد کردن زنى كه در عده ديگرى است
مسأله ۲۴۶۴ ـ اگر زنى را كه در عدّه ديگرى است براى خود عقد كند ، چنانچه مرد و زن يا يكى از آنان بدانند كه عدّه زن تمام نشده و بدانند عقد كردن زن در عدّه حرام است ، آن زن بر او حرام ابدى مى شود ، اگرچه مرد بعد از عقد با آن زن نزديكى نكرده باشد.
عقد کردن زنى را كه در عده ديگرى است و نزديكى با او
مسأله ۲۴۶۵ ـ اگر زنى را كه در عدّه ديگرى است براى خود عقد كند و با او نزديكى كند ، آن زن بر او حرام ابدى مى شود ، اگرچه نمى دانسته كه آن زن در عدّه است ، يا نمى دانسته كه عقد زن در عدّه حرام است.
ازدواج با زنى كه شوهر دارد
مسأله ۲۴۶۶ ـ اگر انسان بداند زنى شوهر دارد و ازدواج با او حرام است و با او ازدواج كند ، بايد از او جدا شود و بر او حرام ابدى مى شود ، و همچنين است اگر نداند كه آن زن شوهر دارد ولى بعد از ازدواج با او نزديكى كرده باشد.
حكم زن شوهردارى كه زنا كند
مسأله ۲۴۶۷ ـ زن شوهر دار اگر زنا كند بر شوهر خود حرام نمى شود ، و چنانچه توبه نكند و بر عمل خود باقى باشد ، بهتر است شوهر اورا طلاق دهد ، ولى در هر صورت بايد مهرش را بدهد.
شك در اینکه عده شوهر اول تمام بوده يا نه
مسأله ۲۴۶۸ ـ زنى را كه طلاق داده اند و زنى كه متعه بوده و شوهرش مدّت اورا بخشيده يا مدّتش تمام شده ، چنانچه بعد از مدّتى شوهر كند و بعد شكّ كند كه موقع عقد شوهر دوم عدّه شوهر اوّل تمام بوده يا نه ، در صورتى كه در حال شكّ احتمال بدهد كه موقع عقد غافل از عدّه نبوده ، عقد شوهر دوم صحيح است ، و در غير اين صورت صحّت عقد محلّ اشكال است.
ازدواج لواط کننده با مادر و خواهر و دختر پسرى كه لواط داده
مسأله ۲۴۶۹ ـ مادر و خواهر و دختر پسرى كه لواط داده بر لواط كننده ـ در صورتى كه بالغ بوده ـ حرام است ، و همچنين بنابر احتياط مادربزرگ و دختر دختر; و در صورتى كه لواط دهنده بالغ باشد يا لواط كننده بالغ نباشد ، اگر عقد واقع شد بنابر احتياط واجب زن از مرد به طلاق جدا شود ، و همچنين در وقوع عقد بر مادربزرگ و دختر دختر ، و اگر گمان يا شكّ كند كه دخول شده بر او حرام نمى شود.
لواط با پسری که با مادر يا خواهر او ازدواج کرده
مسأله ۲۴۷۰ ـ اگر با مادر يا خواهر پسرى ازدواج نمايد و بعد از ازدواج با آن پسر لواط كند ، آنها بر او حرام نمى شوند ، هرچند احتياط مستحبّ آن است كه از زن خود به طلاق جدا شود ، خصوصاً در صورتى كه خواهر آن پسر باشد ، و احتياط واجب آن است كه اگر لواط كننده زن خودرا طلاق داده ، دوباره با او ازدواج نكند.
ازدواج فردی که در حال احرام است
مسأله ۲۴۷۱ ـ اگر كسى در حال احرام با زنى ازدواج نمايد ، عقد او باطل است ، و اگر مى دانسته كه ازدواج كردن در حال احرام حرام است ، آن زن بر او حرام ابدى مى شود.
ازدواج زنى كه در حال احرام است
مسأله ۲۴۷۲ ـ اگر زنى كه در حال احرام است با مردى كه در حال احرام نيست ازدواج كند ، عقد او باطل است ، و اگر زن مى دانسته كه ازدواج كردن در حال احرام حرام است ، بنابر احتياط آن مرد بر او حرام ابدى مى شود.
مرد يا زنی که طواف نساء نكند
مسأله ۲۴۷۳ ـ اگر مرد طواف نساءرا ـ كه يكى از كارهاى حجّ و عمره مفرده است ـ به جا نياورد ، زنش و زنان ديگر كه به احرام بر او حرام شده بودند حلال نمى شوند ، و نيز اگر زن طواف نساء نكند مرد بر او حلال نمى شود ، ولى اگر بعد طواف نساءرا انجام دهند ، حلال مى شوند.
نزديكى با دخترى كه عقد كرده و بالغ نشده
مسأله ۲۴۷۴ ـ نزديكى با دخترى كه عقد كرده تا بالغ نشده حرام است ، ولى اگر پيش از آن كه نُه سال دختر تمام شود با او نزديكى كند بعد از بلوغ دختر نزديكى با او حرام نيست اگرچه افضاء شده باشد ، ( معناى افضاء در مسأله «۲۴۴۴» گذشت ).
زنى را كه شوهر سه مرتبه طلاق داده (بنگرید مسأله۲۵۹۱)
مسأله ۲۴۷۵ ـ زن آزادى را كه شوهرش سه مرتبه اورا طلاق داده بر شوهرش حرام مى شود ، ولى اگر با شرايطى كه در احكام طلاق مى آيد با مرد ديگرى ازدواج كند ، بعد از وفات يا طلاق شوهر دوم و تمام شدن عدّه ، شوهر اوّل مى تواند دوباره با او ازدواج كند.
خارج شدن زن بدون اذن شوهر و حكم تمكين زن و نفقه او
مسأله ۲۴۷۶ ـ زنى كه عقد دائمى شده نبايد بدون اذن شوهر از خانه بيرون رود ، و بايد خودرا براى هر لذّت مشروعى كه او مى خواهد تسليم نمايد ، و بدون عذر شرعى از نزديكى كردن او جلوگيرى نكند ، و اگر اين وظايف را انجام دهد ، تهيّه غذا و لباس و منزل و ساير مايحتاج زن ـ بر طبق آنچه متعارف است ـ بر شوهر واجب است ، و اگر تهيّه نكند ـ چه توانايى داشته باشد يا نداشته باشد ـ مديون زن است.
نفقه زنى كه تمكين ندارد يا بدون اذن شوهر از خانه بيرون رود
مسأله ۲۴۷۷ ـ اگر زن در كارهايى كه در مسأله پيش ذكر شد اطاعت شوهر را نكند گناهكار است ، و حقّ غذا و لباس و منزل و ساير ما يحتاج و همخوابى ندارد ، ولى مهر او از بين نمى رود.
به خدمت گرفتن زن در خانه
مسأله ۲۴۷۸ ـ مرد حقّ ندارد زن خودرا به خدمت خانه ملزم كند.
مخارج سفر زن
مسأله ۲۴۷۹ ـ مخارج سفر زن اگر بيشتر از مخارج او در وطن باشد بر شوهر نيست ، مگر سفرى باشد كه مخارج آن سفر عرفاً نفقه او باشد ، مانند آن كه بيمار باشد و معالجه متوقّف بر سفر باشد ، كه در اين صورت مخارج سفر به قدر متعارف بر شوهر است ، و همچنين اگر شوهر مايل باشد كه زن را به سفر ببرد.
زنى كه شوهر خرج او را نمى دهد
مسأله ۲۴۸۰ ـ زنى كه خرج او بر شوهر است و شوهر خرج اورا نمى دهد مى تواند بعد از مطالبه و امتناع شوهر خرجى خودرا بدون اذن از مال او بردارد ، و بنا بر احتياط واجب ـ اگر ممكن باشد ـ از حاكم شرع براى برداشتن اذن بگيرد ، و اگر نتواند از مال او بردارد و اجبار او هم به وسيله متصدّى امور حسبيه ميسّر نباشد ، چنانچه ناچار باشد كه معاش خودرا تهيّه كند ، در موقعى كه مشغول تهيّه معاش است اطاعت شوهر بر او واجب نيست.
ماندن مرد در هر چهار شب يك شب نزد زن دائمى خود
مسأله ۲۴۸۱ ـ مرد ـ بنابر احتياط واجب ـ در هر چهار شب ، يك شب نزد زن دائمى خود بماند ، ولى اگر دو زن داشته باشد و نزد يكى از آنها يك شب بماند ، واجب است نزد ديگرى نيز يك شب در ضمن چهار شب بماند.
ترك نزديكى با زن دائمى بيش از چهار ماه
مسأله ۲۴۸۲ ـ شوهر نمى تواند بيش از چهارماه نزديكى با زن دائمى جوان خود را ترك كند ، و همچنين بنابر احتياط واجب در غير زن جوان ، مگر با رضايت زن ، يا آن كه نزديكى بر مرد ضررى يا حرجى باشد در صورتى كه با ضرر و حرج بر زن مزاحمت نكند ، يا آن كه زن ناشزه باشد ، و يا آن كه در ضمن عقد بر زن شرط شده باشد كه اختيار نزديكى با مرد باشد.
معيّن نکردن مهریه در عقد دائم يا متعه
مسأله ۲۴۸۳ ـ اگر در عقد دائم مهررا معيّن نكنند ، عقد صحيح است ، و چنانچه مرد با زن نزديكى كند ، بايد مهر اورا مطابق مهر زنهايى كه مثل او هستند بدهد ، ولى در متعه چنانچه مهررا معيّن نكنند ، عقد باطل است.