تغيير اوصاف قسمتى از آب جارى به واسطه نجاست و حکم بقیه آن
مسأله ۳۰ ـ اگر نجاستى به آب جارى برسد ، مقدارى از آن كه بو يا رنگ يا مزه اش به واسطه نجاست تغيير كرده نجس است ، و طرفى كه متّصل به چشمه است اگر چه كمتر از كرّ باشد پاك است ، و آب هاى طرف ديگر نهر اگر به اندازه كرّ يا به واسطه آبى كه تغيير نكرده به آب طرف چشمه متّصل باشد پاك ، وگرنه نجس است.
آب چشمهاى كه جارى نيست
مسأله ۳۱ ـ آب چشمه اى كه جارى نيست ولى طورى است كه اگر از آن بردارند باز مى جوشد ، حكم آب جارى را دارد ، يعنى اگر نجاست به آن برسد تا وقتى كه بو يا رنگ يا مزه آن به واسطه نجاست تغيير نكرده پاك است.
آب راکد متّصل به آب جارى
مسأله ۳۲ ـ آبى كه كنار نهر ايستاده و متّصل به آب جارى است در صورتى كه به ملاقات نجس بو يا رنگ يا مزه اش تغيير نكند ، نجس نمى شود.
آب چشمه هاى فصلى
مسأله ۳۳ ـ چشمه اى كه مثلا در زمستان مى جوشد و در تابستان از جوشش مى افتد فقط وقتى كه مى جوشد حكم آب جارى را دارد.
آب حوضچه حمّام كه متصل به كرّ است
مسأله ۳۴ ـ آب حوضچه حمّام اگر چه كمتر از كرّ باشد ، چنانچه به خزينه اى كه آب آن به اندازه كرّ است متّصل باشد مثل آب جارى است.
آب لوله هاى حمام و ساختمانها
مسأله ۳۵ ـ آب لوله هاى حمام و عمارات كه از شيرها و دوشها مى ريزد ، اگر متّصل به مخزنى باشد كه آب آن كمتر از كرّ نباشد حكم آب جارى را دارد.
آبى كه به مقدار كرّ نيست ولى روى زمين جارى است
مسأله ۳۶ ـ آبى كه روى زمين جريان دارد ولى از زمين نمى جوشد ، چنانچه كمتر از كرّ باشد و نجاست به آن برسد نجس مى شود ، امّا اگر با فشار جارى باشد و نجاست به پايين آن برسد طرف بالاى آن نجس نمى شود.
تطهير متنجّس با آب باران
مسأله ۳۷ ـ اگر به چيز نجسى كه عين نجاست در آن نيست يك مرتبه باران ببارد ، جايى كه باران به آن برسد پاك مى شود ، و در فرش و لباس و مانند اينها فشار لازم نيست ، ولى باريدن دو سه قطره فايده ندارد ، بلكه بايد طورى باشد كه بگويند باران مى آيد ، و بنابر احتياط واجب به اندازه اى باشد كه اگر در زمين سخت ببارد جريان داشته باشد.
ترشّح باران از عين نجاست
مسأله ۳۸ ـ اگر باران بر عين نجس ببارد و به جاى ديگر ترشّح كند ، چنانچه عين نجاست همراه آن نباشد و بو يا رنگ يا مزه آن به واسطه نجاست تغيير نكرده باشد پاك است ، پس اگر باران بر خون ببارد و ترشّح كند ، چنانچه ذرّه اى خون در آن باشد ، يا آن كه بو يا رنگ يا مزه آن به واسطه نجاست تغيير كرده باشد نجس مى باشد.
آبى كه از ناودان سقفى مىريزد كه عين نجس روی آن سقف است
مسأله ۳۹ ـ اگر بر سقف عمارت يا روى بام آن عين نجاست باشد ، تا وقتى كه باران بر بام مى بارد آبى كه به چيز نجس رسيده و از سقف يا ناودان مى ريزد پاك است ، ولى بعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبى كه مى ريزد به چيز نجس رسيده است ، نجس مى باشد.
تطهير زمين نجس و جائی كه زير سقف است با آب باران
مسأله ۴۰ ـ زمين نجسى كه باران بر آن ببارد پاك مى شود ، و اگر باران بر زمين جارى شود و در حال باريدن به جاى نجسى كه زير سقف است برسد ، آن را نيز پاك مى كند.
پاك شدن خاك نجس با آب باران
مسأله ۴۱ ـ خاك نجسى كه آب باران به وصف اطلاق به اجزاى آن برسد پاك مى شود ، هر چند به واسطه باران گل شود.
تطهير با آب بارانى كه در جائى جمع شده هنگام بارش باران
مسأله ۴۲ ـ هرگاه آب باران در جايى جمع شود اگر چه كمتر از كرّ باشد ، چنانچه موقعى كه باران مى آيد چيز نجسى را در آن بشويند و آب به واسطه نجاست بو يا رنگ يا مزه اش تغيير نكند ، آن چيز نجس پاك مى شود.
تطهير زمين نجسى كه روى آن فرش پاکی است كه بر آن باران ببارد
مسأله ۴۳ ـ اگر بر فرش پاكى كه روى زمين نجس است باران ببارد و باران به زمين نجس برسد ، فرش نجس نمى شود و زمين هم پاك مى گردد.
گودال آبى كه بعد از ايستادن باران، نجاستى به آن برسد
مسأله ۴۴ ـ اگر آب باران در گودالى جمع شود و كمتر از كرّ باشد ، چنانچه بعد از ايستادن باران نجاستى به آن برسد نجس مى شود.
ملاقات نجاست با آب چاه
مسأله ۴۵ ـ آب چاهى كه از زمين مى جوشد اگر چه كمتر از كرّ باشد ، چنانچه نجاست به آن برسد ، تا وقتى كه بو يا رنگ يا مزه آن به واسطه نجاست تغيير نكرده پاك است ، ولى مستحبّ است پس از رسيدن بعضى از نجاستها ، مقدارى كه در كتابهاى مفصّل گفته شده از آب آن بكشند.
تطهير آب چاهى كه نجس شده
مسأله ۴۶ ـ اگر نجاستى در چاه بريزد و بو يا رنگ يا مزه آب آن را تغيير دهد ، چنانچه تغيير آب چاه از بين برود پاك مى شود ، و احتياط مستحبّ اين است كه با آبى كه از چاه مى جوشد مخلوط گردد.
تطهیر و وضو و غسل با آب مضاف
مسأله ۴۷ ـ آب مضاف كه معناى آن در مسأله «۱۵» گذشت ، چيز نجس را پاك نمى كند و وضو و غسل هم با آن باطل است.
ملاقات آب مضاف با نجس
مسأله ۴۸ ـ آب مضاف چه قليل و چه كثير به ملاقات نجس ، نجس مى شود ، هر چند عموم حكم نسبت به بعضى از مراتب كثرت محلّ اشكال است ، ولى چنانچه با فشار با نجس ملاقات كند مقدارى كه به چيز نجس رسيده نجس است ، و مقدارى كه نرسيده پاك مى باشد ، مثلا اگر گلاب را از گلابدان روى دست نجس بريزند ، آنچه به دست رسيده نجس و آنچه به دست نرسيده پاك است.
چگونگى تطهير آب مضاف نجس
مسأله ۴۹ ـ اگر آب مضاف نجس طورى با آب كرّ يا جارى مخلوط شود كه ديگر آب مضاف به آن نگويند پاك مى شود.
شكّ در مطلق يا مضاف بودن آبى كه حالت سابقه آن معلوم است
مسأله ۵۰ ـ آبى كه مطلق بوده و معلوم نيست به حدّ مضاف شدن رسيده يا نه ، مثل آب مطلق است ، يعنى چيز نجس را پاك مى كند و وضو و غسل هم با آن صحيح است ، و آبى كه مضاف بوده و معلوم نيست مطلق شده يا نه ، مثل آب مضاف است ، يعنى چيز نجس را پاك نمى كند و وضو و غسل هم با آن باطل است.
شكّ در مطلق يا مضاف بودن آبى كه حالت سابقه آن معلوم نيست
مسأله ۵۱ ـ آبى كه معلوم نيست مطلق است يا مضاف و معلوم نيست كه قبلا مطلق بوده يا مضاف ، نجاست را پاك نمى كند و وضو و غسل هم با آن باطل است ، ولى اگر به اندازه كرّ يا بيشتر باشد چنانچه نجاستى به آن برسد محكوم به طهارت است.
تغيير اوصاف آب به واسطه نجاستى كه داخل يا بيرون آب افتاده
مسأله ۵۲ ـ آبى كه عين نجاست مثل خون يا بول به آن برسد و بو يا رنگ يا مزه آن را تغيير دهد ، اگر چه كرّ يا جارى باشد نجس مى شود ، ولى اگر بو يا رنگ يا مزه آب به واسطه نجاستى كه بيرون آن است عوض شود ـ مثل آن كه مُردارى كه پهلوى آب است بوى آن را تغيير دهد ـ نجس نمى شود.
چگونگى تطهير آبى كه اوصاف آن به واسطه نجاست تغيير كرده
مسأله ۵۳ ـ آبى كه عين نجاست مثل خون يا بول در آن ريخته و بو يا رنگ يا مزه آن را تغيير داده ، چنانچه به كرّ يا جارى متّصل شود ، يا باران بر آن ببارد ، يا باد باران را در آن بريزد ، يا آب باران از ناودان هنگام باريدن در آن جارى شود و تغيير آن از بين برود ، پاك مى شود ، و بنابر احتياط مستحبّ آب باران يا كرّ يا جارى با آن مخلوط گردد.
غساله تطهير با آب كرّ يا جارى (بنگرید مسأله ۱۶۰)
مسأله ۵۴ ـ اگر چيز نجسى را در كرّ يا جارى تطهير نمايند ، در شستنى كه با آن پاك مى گردد آبى كه بعد از بيرون آوردن از آن مى ريزد پاك است.
شك در طهارت و نجاست آبى كه حالت سابقه آن معلوم است
مسأله ۵۵ ـ آبى كه پاك بوده و معلوم نيست نجس شده يا نه پاك است ، و آبى كه نجس بوده و معلوم نيست پاك شده يا نه نجس است.
نيم خورده حيوانات و انسان
مسأله ۵۶ ـ نيم خورده سگ و خوك و كافر غير كتابى نجس و خوردن آن حرام است ، و نيم خورده حيوانات حرام گوشت پاك و خوردن آن در غير گربه مكروه است.
لزوم پوشاندن عورت در غیر زن و شوهر
مسأله ۵۷ ـ واجب است مكلّف وقت تخلّى و مواقع ديگر عورت خود را از كسانى كه مميّز خوب و بد هستند بپوشاند اگر چه با او محرم باشند ، چه مكلّف باشند و چه غير مكلّف ، ولى زن و شوهر و كسانى كه در حكم آنها هستند ـ مثل كنيز و مالكش ـ لازم نيست عورت خود را از يكديگر بپوشانند.
كفايت پوشاندن عورت با هر چيزى
مسأله ۵۸ ـ لازم نيست با چيز مخصوصى عورت خود را بپوشاند ، و اگر مثلا با دست هم آن را بپوشاند كافيست.
موقعيت بدن هنگام تخلى نسبت به قبله
مسأله ۵۹ ـ موقع تخلّى بايد طرف جلوى بدن يعنى شكم و سينه رو به قبله و پشت به قبله نباشد.