زن آبستن و بچه شيرده
مسأله ۴۴۳ ـ زن آبستن و زنى كه بچّه شير مى دهد ممكن است حيض ببيند ، و فرقى بين زن آبستن و غير او در احكام حيض نيست ، ولى زن آبستن در صورتى كه بعد از گذشتن بيست روز از اوّل عادتش خونى ببيند كه صفات حيض را دارد ، احتياط واجب آن است كه بين تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع نمايد.
شک دختر در تمام شدن نه سالش
مسأله ۴۴۴ ـ دخترى كه نمى داند نه سالش تمام شده يا نه ، اگر خونى ببيند كه نشانه هاى حيض را نداشته باشد حيض نيست ، و اگر نشانه هاى حيض را داشته باشد حيض است ، و شرعاً نُه سال او تمام شده است.
شك در يائسه شدن
مسأله ۴۴۵ ـ زنى كه شكّ دارد يائسه شده يا نه ، اگر خونى ببيند و نداند حيض است يا نه ، بايد بنا بگذارد كه يائسه نشده است.
حداقل و حداکثر مدت حیض
مسأله ۴۴۶ ـ مدّت حيض كمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نمى شود.
پی در پی بودن سه روز اول حيض
مسأله ۴۴۷ ـ بايد سه روز اوّل حيض پشت سر هم باشد ، پس اگر مثلا دو روز خون ببيند و يك روز پاك شود و دوباره يك روز خون ببيند حيض نيست ، هر چند احتياط مستحبّ اين است كه در مانند صورت دوم ، جمع كند بين تروك حائض و افعال مستحاضه.
ابتداى حيض و پاکی مختصر بين سه روز
مسأله ۴۴۸ ـ ابتداى حيض لازم است خون بيرون بيايد ، ولى لازم نيست در تمام سه روز خون بيرون بيايد ، بلكه اگر در باطن فرج خون باشد كافيست ، ولى بودن در رحم كافى نيست ، و چنانچه در بين سه روز مختصرى پاك شود به نحوى كه در بين زنها متعارف است ، باز هم حيض است.
محاسبه سه روزى كه حداقل حيض است
مسأله ۴۴۹ ـ لازم نيست شب اوّل و شب چهارم را خون ببيند ، ولى بايد در شب دوم و سوم خون قطع نشود ، پس اگر از اذان صبح روز اوّل تا غروب روز سوم پشت سر هم خون بيايد و هيچ قطع نشود ، بدون اشكال حيض است ، و همچنين است اگر در وسطهاى روز اوّل شروع شود و در همان موقع از روز چهارم قطع گردد ، ولى اگر از طلوع آفتاب شروع شود تا غروب روز سوم ، بنابر احتياط واجب جمع كند بين تروك حائض و افعال مستحاضه.
پاکی در وسط
مسأله ۴۵۰ ـ اگر سه روز پشت سر هم با نشانه هاى حيض يا در روزهاى عادت خون ببيند و پاك شود ، چنانچه دوباره خونى كه داراى نشانه هاى حيض است يا در روزهاى عادت است ببيند و روزهايى كه خون ديده و در وسط پاك بوده روى هم از ده روز بيشتر نشود ، روزهايى هم كه در وسط پاك بوده حيض است.
خونی که بعد از سه روز نداند خون دمل و زخم است يا حيض
مسأله ۴۵۱ ـ اگر خونى ببيند كه از سه روز كمتر و از ده روز بيشتر نباشد و نداند خون دمل و زخم است يا خون حيض در صورتى كه صفات حيض را داشته يا در ايّام عادت باشد ، بايد آن را حيض قرار دهد و در غير اين صورت ، اگر مى داند حالت سابقه طهارت بوده يا جهل به حالت سابقه دارد ، بنابر طهارت بگذارد ، و اگر مى داند حيض بوده ، تا مقدارى كه مجموع خون حالت سابقه و خون مشكوك ممكن است شرعاً حيض باشد ، بنابر حيض بگذارد.
خونى كه سه روز بر آن نگذشته و نداند خون دمل و زخم است يا حيض
مسأله ۴۵۲ ـ اگر خونى ببيند كه سه روز بر آن نگذشته و نداند خون دمل و زخم است يا حيض ، و در ايّام عادت نباشد و صفات حيض را نداشته باشد ، اگر حالت سابقه اش حيض است ـ به كيفيّتى كه در مسأله قبل گذشت ـ بايد حيض قرار دهد ، وگرنه بايد عبادتهاى خود را به جا آورد.
خونی که شك كند حيض است يا استحاضه
مسأله ۴۵۳ ـ اگر خونى ببيند و شكّ كند كه خون حيض است يا استحاضه ، چنانچه شرايط حيض را داشته باشد ، بايد حيض قرار دهد.
خونى كه نداند حيض است يا بكارت
مسأله ۴۵۴ ـ اگر خونى ببيند كه نداند خون حيض است يا بكارت ، بايد خود را وارسى كند ـ يعنى مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و كمى صبر كند ، بعد بيرون آورد ، پس اگر اطراف آن آلوده باشد خون بكارت است ، و اگر به همه آن رسيده حيض مى باشد ـ و يا احتياط كند به جمع بين تروك حائض و اعمال طاهره.
خون كمتر از سه روز
مسأله ۴۵۵ ـ اگر كمتر از سه روز خون ببيند و پاك شود ، و بعد سه روز خون در عادت يا با نشانه هاى حيض ببيند ، خون دوم حيض است ، و خون اوّل اگر چه در روزهاى عادتش باشد حيض نيست.
خون نفاس
مسأله ۵۱۴ ـ خونى كه مادر بعد از ولادت بچّه ـ از جهت ولادت ـ مى بيند اگر پيش از ده روز يا سر ده روز قطع شود ، خون نفاس است ، و همچنين است ـ بنابر احتياط واجب ـ خونى كه با اوّلين جزء بچّه بيرون بيايد ، و زن را در حال نفاس ، نفساء مى گويند.
خونى كه زن پيش از بيرون آمدن اولين جزء بچه مىبيند
مسأله ۵۱۵ ـ خونى كه زن پيش از بيرون آمدن اوّلين جزء بچّه مى بيند نفاس نيست.
ملاك در خون نفاس
مسأله ۵۱۶ ـ لازم نيست كه خلقت بچّه تمام باشد ، بلكه اگر ناتمام نيز باشد ـ در صورتى كه عرفاً بگويند زاييده است ـ خونى كه تا ده روز ببيند خون نفاس است ، و در صورت شكّ در صدق زاييدن به نظر عرف ، آن خون محكوم به احكام نفاس نيست.
حداقل و حداكثر در خون نفاس
مسأله ۵۱۷ ـ ممكن است خون نفاس يك آن بيشتر نيايد ، ولى بيشتر از ده روز نمى شود.
شك در سقط يا شك در اینکه سقط شده بچه است يا نه
مسأله ۵۱۸ ـ هرگاه شكّ كند كه چيزى سقط شده يا نه ، يا چيزى كه سقط شده بچّه است يا نه ، لازم نيست وارسى كند ، و خونى كه از او خارج مى شود شرعاً خون نفاس نيست ، هر چند احتياط استحبابى وارسى كردن است.
آنچه بر نفساء حرام يا واجب است
مسأله ۵۱۹ ـ رساندن جايى از بدن به خط قرآن و اسم مبارك ذات خداوند متعال و ساير اسماءحُسنى بر نفساء حرام است ، و همچنين است ـ بنابر احتياط واجب ـ ساير كارهايى كه بر حائض حرام است ، و آنچه بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب مى باشد.
طلاق دادن زن در حال نفاس و نزديكى شوهر با او
مسأله ۵۲۰ ـ طلاق دادن زنى كه در حال نفاس است باطل است ، و نزديكى كردن با او حرام است ، ولى اگر شوهرش با او نزديكى كند كفّاره ندارد.
زنی که از خون نفاس پاك شد و دوباره خون ببيند
مسأله ۵۲۱ ـ وقتى زن از خون نفاس پاك شد به طورى كه در باطن فرج هم خون نباشد ، بايد غسل كند و عبادتهاى خود را به جا آورد ، و اگر دوباره خون ببيند ، چنانچه روزهايى كه خون ديده با روزهايى كه در وسط پاك بوده روى هم از ده روز تجاوز نكرده باشد ، در صورتى كه در حيض عادت داشته و روزهايى كه در وسط پاك بوده در بين دو خونِ در ايّام عادت باشد ، تمام آن دو خون و پاكى در وسط نفاس است ، مثلاً اگر عادت او شش روز بوده و دو روز در وسط شش روز پاك بوده ، تمام آن شش روز نفاس است ، و در غير اين صورت روزهايى را كه خون ديده نفاس و در روزهايى كه پاك بوده بنابر احتياط واجب جمع كند بين تروك نفساء و اعمال طاهره.
زنی که از خون نفاس پاك شود و احتمال دهد كه در باطن خون هست
مسأله ۵۲۲ ـ اگر زن از خون نفاس پاك شود و احتمال دهد كه در باطن خون هست ، بنابر احتياط بايد مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و كمى صبر كند ، كه اگر پاك است براى عبادتهاى خود غسل كند.
استمرار خون نفاس
مسأله ۵۲۳ ـ اگر خون نفاس زن از ده روز بگذرد ، چنانچه در حيض عادت دارد ، به اندازه روزهاى عادت او نفاس و بقيّه استحاضه است ، و اگر عادت ندارد تا ده روز نفاس و بقيّه استحاضه مى باشد.
و احتياط مستحبّ آن است كه كسى كه عادت دارد از روز بعد از عادت ، و كسى كه عادت ندارد بعد از روز دهم تا روز هيجدهم زايمان كارهايى كه بر نفساء حرام است ترك كند ، و اعمال مستحاضه را به جا آورد.
استمرار نفاس زنى كه عادت حيضش كمتر از ده روز است
مسأله ۵۲۴ ـ زنى كه عادت حيضش كمتر از ده روز است ، اگر بيشتر از روزهاى عادتش خون ببيند ، بايد به اندازه روزهاى عادت خود نفاس قرار دهد ، و بعد از آن بنابر احتياط واجب يك روز عبادت را ترك نمايد ، و در بقيّه تا ده روز مخيّر است احكام مستحاضه را جارى يا اين كه عبادت را ترك نمايد.
و اگر خون از ده روز بگذرد ، بايد روزهاى بعد از عادت را استحاضه قرار دهد و عبادتهايى كه در آن روزها به جا نياورده قضا نمايد ، مثلا زنى كه عادت او شش روز بوده اگر بيشتر از شش روز خون ببيند ، بايد شش روز را نفاس قرار دهد و روز هفتم بنابر احتياط واجب نيز عبادت را ترك كند ، و در روز هشتم و نهم و دهم مخيّر است بين اين كه عبادت را ترك كند يا كارهاى استحاضه را به جا آورد ، و اگر بيشتر از ده روز خون ببيند ، از روز بعد از عادت او استحاضه مى باشد.
استمرار نفاس زنى كه در حيض عادت دارد و يك ماه يا بيشتر خون ببيند
مسأله ۵۲۵ ـ زنى كه در حيض عادت دارد ، اگر بعد از زاييدن تا يك ماه يا بيشتر پى درپى خون ببيند ، به اندازه روزهاى عادت او نفاس است ، و خونى كه بعد از نفاس تا ده روز مى بيند ـ اگر چه در روزهاى عادت ماهانه اش باشد ـ استحاضه است ، مثلا زنى كه عادت حيض او از بيستم هر ماه تا بيست و هفتم آن است ، اگر روز دهم ماه زائيد و تا يك ماه يا بيشتر پى درپى خون ديد ، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز ـ حتّى خونى كه در روزهاى عادت خود كه از بيستم تا بيست و هفتم است مى بيند ـ استحاضه مى باشد ، و بعد از گذشتن ده روز اگر خونى را كه مى بيند در روزهاى عادتش باشد حيض است ، چه نشانه هاى حيض را داشته يا نداشته باشد ، و همچنين است اگر در روزهاى عادتش نباشد ولى نشانه هاى حيض را داشته باشد ، و امّا اگر نه در روزهاى عادتش باشد و نه نشانه هاى حيض را داشته باشد ، استحاضه است.
استمرار نفاس زنى كه عادت عدديه ندارد و يك ماه يا بيشتر خون ببيند
مسأله ۵۲۶ ـ زنى كه در حيض عادت عدديه ندارد ، اگر بعد از زايمان تا يك ماه يا بيشتر پى درپى خون ببيند ده روز اوّل نفاس است و ده روز دوم استحاضه مى باشد ، و خونى كه بعد از آن مى بيند اگر نشانه حيض را داشته باشد يا در وقت عادتش باشد حيض ، و اگر نداشته باشد آن هم استحاضه مى باشد.
وجوب غسل مس ميت
مسأله ۵۲۷ ـ اگر كسى بدن انسان مرده اى را كه سرد شده و غسلش نداده اند مسّ كند ـ يعنى جايى از بدن خود را به آن برساند ـ بايد غسل مسّ ميّت نمايد ، چه در خواب مسّ كند چه در بيدارى ، با اختيار مسّ كند يا بى اختيار ، حتّى اگر ناخن و استخوان او به ناخن و استخوان ميّت برسد بايد غسل كند ، ولى اگر حيوان مرده اى را مسّ كند ، غسل بر او واجب نيست.
مس مردهاى كه تمام بدن او سرد نشده
مسأله ۵۲۸ ـ براى مسّ مُرده اى كه تمام بدن او سرد نشده غسل واجب نيست ، اگر چه جايى را كه سرد شده مسّ نمايد.
رساندن موى خود به بدن يا موى ميت
مسأله ۵۲۹ ـ اگر موى خود را به بدن ميّت برساند ، يا بدن خود را به موى ميّت ، يا موى خود را به موى ميّت برساند ، در صورتى كه مو به قدرى باشد كه تابع بدن محسوب شود ، بنابر احتياط غسل واجب است.
مس بچه مرده حتى بچه سقط شده
مسأله ۵۳۰ ـ براى مسّ بچّه مرده حتّى بچّه سقط شده اى كه چهار ماه او تمام شده ، غسل مسّ ميّت واجب است ، و براى مسّ بچّه سقط شده اى كه از چهار ماه كمتر دارد ، غسل واجب نمى باشد ، مگر اين كه روح دميده شده باشد ، بنابراين اگر بچّه چهار ماهه اى مرده به دنيا بيايد و بدنش سرد شده باشد و با ظاهر بدن مادر تماس پيدا كند ، مادر او بايد غسل مسّ ميّت كند.
