سایت رسمی دفتر حضرت آيت الله العظمى وحيد خراسانى

وجوب تیمم

مسأله ۱ - اگر از استعمال آب بر جان خود بترسد ، يا بترسد كه مرض يا عيبى در او پيدا شود ، يا مرضش طول بكشد ، يا شدّت كند ، يا به سختى معالجه شود ، بايد تيمّم نمايد ، ولى اگر آب گرم براى او ضرر ندارد ، بايد با آب گرم وضو بگيرد يا غسل كند .
مسأله ۲ - لازم نيست يقين كند كه آب براى او ضرر دارد ، بلكه همين اندازه كه بترسد آب براى او ضرر دارد و آن ترس در نظر مردم به جا باشد ، بايد تيمّم كند .
مسأله ۳ - كسى كه مبتلا به درد چشم است و آب براى او ضرر دارد ، بايد تيمّم نمايد .
مسأله ۴ - اگر به واسطه يقين يا خوف ضرر تيمّم كند وپيش از نماز بفهمد كه آب برايش ضرر ندارد ، تيمّم او باطل است ، و اگر بعد از نماز بفهمد و وقت باقى باشد بايد دوباره نماز را با وضو يا غسل بخواند ، و اگر وقت باقى نباشد قضا واجب نيست .

كيفيّت تيمّم نمودن

در تيمّم بدل از وضو يا غسل چهار چيز واجب است :
( اوّل ) نيّت .
( دوم ) زدن كف دو دست بر چيزى كه تيمّم بر آن صحيح است ، و بنابر احتياط واجب كف دو دست را با هم بزند .
( سوم ) كشيدن كف هر دو دست به تمام پيشانى و دو طرف آن از جايى كه موى سر مى‏رويد تا ابروها و بالاى بينى ، و احتياط واجب آن است كه دست‏ها روى ابروها هم كشيده شود .
( چهارم ) كشيدن كف دست چپ به تمام پشت دست راست ، و بعد از آن كشيدن كف دست راست به تمام پشت دست چپ .
احتياط مستحبّ آن است كه تيمّم را چه بدل از وضو باشد و چه بدل از غسل به اين ترتيب به جا آورد : يك مرتبه دست‏ها را به زمين بزند و به پيشانى و پشت دستها بكشد ، و يك مرتبه ديگر به زمين بزند و پشت دستها را مسح نمايد .

چيزهايى كه تيمّم بر آنها صحيح است

تيمّم نمودن بر خاك و ريگ و كلوخ و سنگ ( حتى سنگ گچ و آهك ) و هرچه در عرف آن را از اجزاى زمين مى‏دانند ، صحيح است و در صورتى كه هيچ يك از اينها پيدا نشود بايد به گرد و غبارى كه در فرش و لباس و مانند اينهاست تيمّم نمايد ، و چنانچه گرد هم پيدا نشود بايد با گل تيمّم كند ، و اگر گل هم پيدا نشود احتياط مستحب آن است كه نماز را بدون تيمّم بخواند ، ولى واجب است بعد قضاى آن را به جا آورد .
تيمّم بر گچ پخته و آهك پخته و آجر پخته صحيح است ، اگر چه احتياط مستحب آن است كه در حال اختيار بر آنها تيمّم ننمايد .

گرد داشتن‏ چيزى كه بر آن تيمّم مى‏ كنيم

بنابر احتياط واجب* چيزى كه بر آن تيمّم مى‏كند ، در صورت امكان بايد گردى داشته باشد كه به دست بماند و بعد از زدن دست بر آن ، مستحب است دست را بتكاند.

كسى كه نمى‏تواند تيمّم نمايد

اگر وظيفه او تيمّم است و نمى‏تواند تيمّم كند - حتّى به گذاشتن دست بر خاك - بايد كمك بگيرد، و اگر با كمك هم نمى‏تواند تيمّم كند، بايد نايب بگيرد، و كسى كه نايب مى‏شود بايد او را با دست خود او تيمّم دهد، و اگر ممكن نباشد بايد نياب دست خود را به چيزى كه تيمّم بر آن صحيح است بزند و به پيشانى و پشت دست‏هاى او بكشد، و بايد خود او نيّت تيمم كند، و بنابر احتياط واجب نايب هم نيّت كند.