مقدار واجب در دفن
مسأله ۶۱۹ ـ واجب است ميّت را طورى در زمين دفن كنند كه بوى او بيرون نيايد ، و درندگان هم نتوانند بدنش را بيرون آورند ، و اگر ترس آن باشد كه جانور بدن او را بيرون آورد ، بايد قبر را با آجر و مانند آن محكم كنند.
ممکن نبودن دفن میّت در زمين
مسأله ۶۲۰ ـ اگر دفن ميّت در زمين ممكن نباشد ، بايد به جاى دفن او را در بنا يا تابوتى كه غرض از دفن بر آن مترتب است بگذارند.
كيفيت قرار دادن میّت در قبر
مسأله ۶۲۱ ـ ميّت را بايد در قبر به پهلوى راست طورى بخوابانند كه جلوى بدن او رو به قبله باشد.
دفن كسى در كشتى بميرد
مسأله ۶۲۲ ـ اگر كسى در كشتى بميرد ، چنانچه جسد او فاسد نمى شود و بودن او در كشتى مانعى ندارد ، بايد صبر كنند تا به خشكى برسند و او را در زمين دفن كنند ، وگرنه بايد در كشتى غسلش بدهند ، و حنوط و كفن كنند ، و پس از خواندن نماز ميّت او را در خمره بگذارند و درش را ببندند و به دريا بيندازند ، و احتياط واجب آن است كه تا ممكن است مراعات استقبال قبله بكنند.
و اگر ممكن نشد ، چيز سنگينى به پايش ببندند و به دريا بيندازند ، و اگر ممكن است او را در جايى بيندازند كه فوراً طعمه حيوانات نشود.
ترس از اینكه دشمن قبر میّت را بشكافد
مسأله ۶۲۳ ـ اگر بترسند كه دشمن قبر ميّت را بشكافد و بدن او را بيرون آورد و گوش يا بينى يا اعضاى ديگر او را ببُرد ، چنانچه ممكن باشد ، بايد به طورى كه در مسأله قبل گذشت او را به دريا بيندازند.
مخارج انداختن در دريا و مخارج محكم كردن قبر میّت
مسأله ۶۲۴ ـ مخارج انداختن در دريا و مخارج محكم كردن قبر ميّت در صورتى كه لازم باشد از اصل مال ميّت برداشته مى شود.
دفن زن کافره که بچه مسلمان در شکم دارد
مسأله ۶۲۵ ـ اگر زن كافره بميرد و بچّه در شكم او مرده باشد ، چنانچه پدر بچّه مسلمان باشد ، بايد زن را در قبر به پهلوى چپ پشت به قبله بخوابانند كه روى بچّه به طرف قبله باشد ، و همچنين است بنابر احتياط واجب اگر روح به بدن او داخل نشده باشد.
دفن مسلمان در قبرستان كفار و بالعکس
مسأله ۶۲۶ ـ دفن مسلمان در قبرستان كفّار ، و دفن كافر در قبرستان مسلمانان جايز نيست.
دفن مسلمان در جايى كه بى احترامى به او باشد
مسأله ۶۲۷ ـ دفن مسلمان در جايى كه بى احترامى به او باشد ـ مانند جايى كه خاكروبه و كثافت مى ريزند ـ جايز نيست.
مکان غصبى و زمينى كه براى غير دفن كردن وقف شده
مسأله ۶۲۸ ـ دفن ميّت در جاى غصبى و در زمينى كه براى غير دفن كردن وقف شده ، جايز نيست.
دفن میّت در قبر مرده ديگر
مسأله ۶۲۹ ـ دفن ميّت در قبر مرده ديگر ، در صورتى كه مستلزم تصرّف در حقّ غير ، يا نبش قبر ميّتى كه از بين نرفته ، يا هتك ميّت باشد جايز نيست ، و در غير اين صورتها ، چنانچه آن قبر كهنه شده و ميّت اوّلى از بين رفته يا قبر نبش شده باشد اشكالى ندارد.
چيزى كه از ميت جدا شود و ناخن و دندانی که از زنده جدا شود
مسأله ۶۳۰ ـ چيزى كه از ميّت جدا مى شود ، اگر قطعه اى از بدن او باشد ، بايد با او دفن شود و اگر مو و ناخن و دندانش باشد ، بنابر احتياط واجب بايد با او دفن شود ، و دفن ناخن و دندانى كه در حال زندگى از انسان جدا مى شود مستحبّ است.
كسى در چاه بميرد و بيرون آوردنش ممكن نباشد
مسأله ۶۳۱ ـ اگر كسى در چاه بميرد و بيرون آوردنش ممكن نباشد ، بايد در چاه را ببندند و همان چاه را قبر او قرار دهند.
بیرون آوردن بچهای که در رحم مادر بميرد
مسأله ۶۳۲ ـ اگر بچّه در رحم مادر بميرد و ماندنش در رحم براى مادر خطر داشته باشد ، بايد به آسانترين راه او را بيرون آورند ، و چنانچه ناچار شوند او را قطعه قطعه كنند اشكال ندارد ، ولى بايد به وسيله شوهرش اگر اهل فنّ است ، وگرنه زنى كه اهل فنّ باشد ، او را بيرون بياورند ، و در صورت نبود زنى كه اهل فنّ باشد ، مرد محرمى كه اهل فنّ باشد ، و اگر آن هم ممكن نشد ، مرد نامحرمى كه اهل فنّ باشد ، و در صورتى كه آن هم پيدا نشد ، كسى كه اهل فنّ نباشد با رعايت ترتيب مذكور مى تواند بچّه را بيرون آورد.
بچه زنده در شکم مرده
مسأله ۶۳۳ ـ هرگاه مادر بميرد و بچّه در شكمش زنده باشد ، اگر چه اميد زنده ماندن طفل را نداشته باشند ، بايد به وسيله كسانى كه در مسأله پيش بيان شد با رعايت ترتيب ، شكم او را از هر قسمتى كه به سلامت بچّه نزديك تر است بشكافند و بچّه را بيرون آورند و براى غسل دادن دوباره بدوزند.
