معیّن کردن امام در نيت
مسأله ۱۴۶۸ ـ موقعى كه مأموم نيّت مى كند بايد امام را معيّن نمايد ، ولى دانستن اسم او لازم نيست ، مثلا اگر نيّت كند اقتدا مى كنم به امام حاضر ، نمازش صحيح است.
آنچه كه از مأموم در نماز جماعت ساقط است
مسأله ۱۴۶۹ ـ مأموم بايد غير از حمد و سوره ، همه چيزهاى نماز را خودش بخواند ، ولى اگر ركعت اوّل يا دوم مأموم ركعت سوم يا چهارم امام باشد ، بايد حمد و سوره را بخواند.
شنیدن صداى حمد و سوره امام در نماز جهری
مسأله ۱۴۷۰ ـ اگر مأموم در ركعت اوّل و دوم نماز صبح و مغرب و عشاء ، صداى حمد و سوره امام را بشنود ، اگر چه كلمات را تشخيص ندهد بايد حمد و سوره را نخواند ، و اگر صداى امام را نشنود مستحبّ است حمد و سوره را بخواند ، ولى قصد جزئيّت نماز نكند ، و بايد آهسته بخواند ، و چنانچه سهواً بلند بخواند اشكال ندارد.
شنیدن بعضى از كلمات حمد و سوره امام
مسأله ۱۴۷۱ ـ اگر مأموم بعضى از كلمات حمد و سوره امام را بشنود ، مى تواند آنچه را نمى شنود بخواند ، ولى احتياط مستحبّ آن است كه حمد و سوره را نخواند.
هرگاه مأموم سهواً حمد و سوره را بخواند
مسأله ۱۴۷۲ ـ اگر مأموم سهواً حمد و سوره را بخواند ، يا خيال كند صدايى را كه مى شنود صداى امام نيست و حمد و سوره را بخواند و بعد بفهمد صداى امام بوده ، نمازش صحيح است.
شك در اینكه صداى حمد و سوره امام را مىشنود يا نه
مسأله ۱۴۷۳ ـ اگر شكّ كند كه صداى امام را مى شنود يا نه ، يا صدايى بشنود و نداند كه صداى امام است يا صداى كس ديگر ، مى تواند حمد و سوره را بخواند.
حمد و سوره خواندن مأموم در ركعت اول و دوم نماز ظهر و عصر
مسأله ۱۴۷۴ ـ مأموم در ركعت اوّل و دوم نماز ظهر و عصر نبايد حمد و سوره را بخواند ، و مستحبّ است به جاى آن ذكر بگويد.
وقت تكبيرة الاحرام گفتن مأموم
مسأله ۱۴۷۵ ـ مأموم نبايد تكبيرة الاحرام را پيش از امام بگويد ، بلكه احتياط واجب آن است كه تا تكبير امام تمام نشده تكبير نگويد.
سلام دادن مأموم پيش از امام
مسأله ۱۴۷۶ ـ اگر مأموم سهواً پيش از امام سلام دهد ، نمازش صحيح است ، بلكه اگر عمداً هم پيش از امام سلام دهد در صورتى كه از اوّل قصد عدول نداشته ، نمازش اشكال ندارد.
تبعّیت مأموم دراذکار نماز
مسأله ۱۴۷۷ ـ اگر مأموم غير از تكبيرة الاحرام ، چيزهاى ديگر نماز را پيش از امام بگويد ، اشكال ندارد ، ولى اگر آنها را بشنود يا بداند امام چه وقت مى گويد ، احتياط مستحبّ آن است كه پيش از امام نگويد.
تبعّیت مأموم درافعال نماز
مسأله ۱۴۷۸ ـ مأموم بايد غير از آنچه در نماز خوانده مى شود ، كارهاى ديگر آن را مانند ركوع و سجود با امام يا كمى بعد از امام به جا آورد ، و اگر عمداً پيش از امام يا مدّتى بعد از امام انجام دهد ، جماعتش باطل مى شود ، ولى اگر به وظيفه منفرد عمل نموده نمازش صحيح است.
سر از ركوع برداشتن پيش از امام
مسأله ۱۴۷۹ ـ اگر سهواً پيش از امام سر از ركوع بردارد ، چنانچه امام در ركوع باشد بايد به ركوع برگردد و با امام سر بردارد ، و در اين صورت زياد شدن ركوع نماز را باطل نمى كند ، ولى اگر به ركوع برگردد و پيش از آن كه به ركوع امام برسد امام سر بردارد ، نمازش باطل است.
سر از سجده بر داشتن پیش از امام
مسأله ۱۴۸۰ ـ اگر اشتباهاً سر بردارد و ببيند امام در سجده است ، بايد به سجده برگردد ، و چنانچه در هر دو سجده اين اتّفاق بيفتد ، براى زياد شدن دو سجده نماز باطل نمى شود.
کسی که اشتباهاً سر از سجده بردارد و وقتى برگشت به سجدامام نرسد
مسأله ۱۴۸۱ ـ كسى كه اشتباهاً پيش از امام سر از سجده برداشته ، هرگاه به سجده برگردد و هنوز به سجده نرسيده امام سر بردارد ، نمازش صحيح است ، ولى اگر در هر دو سجده اين اتّفاق بيفتد ، نمازش باطل است.
کسی که اشتباهاً سر از ركوع يا سجده بردارد و سهواً برنگردد
مسأله ۱۴۸۲ ـ اگر اشتباهاً سر از ركوع يا سجده بردارد ، و سهواً يا به خيال اين كه به امام نمى رسد به ركوع يا سجده نرود ، جماعت و نمازش صحيح است.
کسی که به خيال اينكه سجده اول يا دوم امام است برگردد
مسأله ۱۴۸۳ ـ اگر سر از سجده بردارد و ببيند امام در سجده است ، چنانچه به خيال اين كه سجده اوّل امام است ، به قصد اين كه با امام سجده كند ، به سجده رود و بفهمد سجده دوم امام بوده ، سجده دوم او حساب مى شود ، و اگر به خيال اين كه سجده دوم امام است به سجده رود و بفهمد سجده اوّل امام بوده ، بايد به قصد اين كه با امام سجده كند تمام كند ، و دوباره با امام به سجده رود ، و در هر دو صورت احتياط مستحبّ آن است كه بعد از تمام كردن نماز به جماعت دوباره هم بخواند.
به رکوع رفتن پيش از امام اگر به مقدارى از قرائت امام مىرسد
مسأله ۱۴۸۴ ـ اگر سهواً پيش از امام به ركوع رود و طورى باشد كه اگر سر بردارد به مقدارى از قرائت امام مى رسد ، چنانچه سر بردارد و با امام به ركوع رود نماز و جماعتش صحيح است ، و اگر عمداً برنگردد ، صحّت نمازش محلّ اشكال است.
به رکوع رفتن پيش از امام اگر به چيزى از قرائت امام نمىرسد
مسأله ۱۴۸۵ ـ اگر سهواً پيش از امام به ركوع رود و طورى باشد كه اگر برگردد به چيزى از قرائت امام نمى رسد ، اگر به قصد متابعت امام سر بردارد و با امام به ركوع رود ، جماعت و نمازش صحيح است ، و اگر صبر كند تا امام به او برسد ، نمازش صحيح و جماعتش محلّ اشكال است.
به سجده رفتن پيش از امام
مسأله ۱۴۸۶ ـ اگر سهواً پيش از امام به سجده رود و به قصد متابعت امام سر بردارد و با امام به سجده رود ، جماعت و نمازش صحيح است ، و اگر صبر كند تا امام به او برسد نمازش صحيح و جماعتش محلّ اشكال است.
امام اشتباهاً قنوت يا تشهد بخواند
مسأله ۱۴۸۷ ـ اگر امام در ركعتى كه قنوت ندارد اشتباهاً قنوت بخواند ، يا در ركعتى كه تشهّد ندارد اشتباهاً مشغول خواندن تشهّد شود ، مأموم نبايد قنوت و تشهّد را بخواند ، ولى نمى تواند پيش از امام به ركوع رود يا پيش از امام قيام كند ، بلكه بايد صبر كند تا قنوت و تشهّد امام تمام شود و بقيّه نماز را با او بخواند.
