اجير گرفتن يا تطوعاً انجام دادن نماز و عادتهای دیکر میّت
مسأله ۱۵۴۱ ـ بعد از مرگ انسان مى شود براى نماز و عبادتهاى ديگر او كه در زندگى به جا نياورده ، ديگرى را اجير كنند ، يعنى به او مزد دهند كه آنها را به جا آورد ، و اگر كسى بدون مزد هم آنها را انجام دهد ، صحيح است.
نيابت به اجاره يا تطوع دركارهاى مستحب یا اهدائ ثواب اعمال
مسأله ۱۵۴۲ ـ انسان مى تواند براى بعضى از كارهاى مستحبّى ، مثل زيارت قبر پيغمبر و امامان (عليهم السلام) از طرف زندگان اجير شود ، به اين معنى كه متعلّق اجاره نيابت از آنان در انجام آن كار باشد ، چنانكه مى تواند همين نيابت را تبرّعاً انجام دهد ، و نيز مى تواند كار واجب يا مستحبّى را انجام دهد و ثواب آن را براى مردگان يا زندگان هديه نمايد.
نماز قضاى ميت برد اساس وظایف اجير
مسأله ۱۵۴۳ ـ كسى كه براى نماز قضاى ميّت اجير شده، بايد در مسائل نماز يا مجتهد باشد، يا نماز را از روى تقليد صحيح انجام بدهد، يا آن كه عمل به احتياط كند.
معیّن کردن ميت در موقع نیّت
مسأله ۱۵۴۴ ـ اجير بايد موقع نيّت ميّت را معيّن نمايد ، و لازم نيست اسم او را بداند ، پس اگر نيّت كند از طرف كسى نماز مى خوانم كه براى او اجير شده ام كافيست.
عمل به قصد آنچه در ذمه ميت است نه اهداء ثواب
مسأله ۱۵۴۵ ـ اجير بايد عمل را به قصد آنچه در ذمّه ميّت است به جا آورد ، و اگر عملى را انجام دهد و ثواب آن را براى او هديه كند ، كافى نيست.
چه كسى را بايد اجير كرد
مسأله ۱۵۴۶ ـ بايد كسى را اجير كنند كه بدانند يا حجّت شرعيّه داشته باشند ـ مثل اطمينان يا اخبار دو عادل يا شخص مورد وثوقى كه ظنّ بر خلاف قولش نباشد ـ كه عمل را انجام مى دهد.
اجير عمل را به جا نياورد يا باطل انجام دهد
مسأله ۱۵۴۷ ـ كسى را كه براى نمازهاى ميّت اجير كرده اند ، اگر ثابت شود كه عمل را به جا نياورده ، يا باطل انجام داده ، بايد دوباره اجير بگيرند.
شك انجام يا صحيح انجام دادن اجیر
مسأله ۱۵۴۸ ـ هرگاه شكّ كند كه اجير عمل را انجام داده يا نه ، همين كه مورد اطمينان باشد و بگويد انجام داده ام ، يا بيّنه يا خبر ثقه اى كه ظنّ بر خلاف آن نباشد قائم شود بر اين كه انجام داده ، كفايت مى كند ، و اگر شكّ كند كه عمل او صحيح بوده يا نه ، بنابر صحّت آن بگذارد.
اجير کردن معذور
مسأله ۱۵۴۹ ـ كسى را كه عذرى دارد ـ مثلا با تيمّم يا نشسته نماز مى خواند ـ نمى شود براى نمازهاى ميّت اجير كرد ، اگر چه نمازهاى ميّت هم همان طور قضا شده باشد.
اجیر شدن مرد براى زن و زن براى مرد
مسأله ۱۵۵۰ ـ مرد براى زن و زن براى مرد مى تواند اجير شود ، و در بلند و آهسته خواندن نماز بايد اجير به تكليف خود عمل نمايد.
ترتيب در قضاى نمازهاى ميت
مسأله ۱۵۵۱ ـ در قضاى نمازهاى ميّت ترتيب واجب نيست ، هر چند احتياط مستحبّ رعايت ترتيب است ، مگر در نمازهايى كه اداى آنها ترتيب دارد ، مثل نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشاء از يك روز.
شرط کردن با اجير كه عمل را به طور مخصوصى انجام دهد و شرط نكردن
مسأله ۱۵۵۲ ـ اگر با اجير شرط كنند كه عمل را به طور مخصوصى انجام دهد ، بايد همان طور به جا آورد ، مگر اين كه علم به فساد عمل داشته باشد كه در اين صورت نمى تواند بر آن عمل اجير شود ، و اگر با او شرط نكنند ، بايد در آن عمل به تكليف خود رفتار نمايد ، و احتياط مستحبّ آن است كه از وظيفه خودش و ميّت هر كدام كه به احتياط نزديكتر است به آن عمل كند ، مثلا اگر وظيفه ميّت گفتن سه مرتبه تسبيحات اربعه بوده و تكليف او يك مرتبه است ، سه مرتبه بگويد.
شرط نکردن با اجير نسبت به مقدار مستحبات نماز
مسأله ۱۵۵۳ ـ اگر با اجير شرط نكنند كه نماز را با چه مقدار از مستحبّات آن بخواند ، بايد مقدارى از مستحبّات نماز را كه معمول است به جا آورد.
ترتیب در قضاهائی که چند نفر براى نماز ميت اجير شده اند
مسأله ۱۵۵۴ ـ اگر انسان چند نفر را براى قضاى نماز ميّت اجير كند ، بنابر آنچه در مسأله «۱۵۵۱» گذشت ، لازم نيست براى هركدام آنها وقتى را معيّن نمايد.
نمازهايى را كه مىدانند يا احتمال مىدهند اجير به جا نياورده
مسأله ۱۵۵۵ ـ اگر كسى اجير شود كه مثلا در مدّت يك سال نمازهاى ميّت را بخواند ، و پيش از تمام شدن سال بميرد ، بايد براى نمازهايى كه مى دانند به جا نياورده ديگرى را اجير نمايند ، و اگر احتمال مى دهند به جا نياورده ، بنابر احتياط واجب نيز اجير بگيرند.
از دنیا رفتن اجير پيش از تمام كردن نمازها
مسأله ۱۵۵۶ ـ كسى را كه براى نمازهاى ميّت اجير كرده اند ، اگر پيش از تمام كردن نمازها بميرد و اجرت همه آنها را گرفته باشد ، چنانچه شرط كرده باشند كه تمام نمازها را خودش بخواند ، اگر قادر بر عمل بوده اجاره صحيح ، و اجاره كننده مى تواند اجرة المثل باقى مانده را بگيرد ، يا آن كه اجاره را فسخ نموده و اجرة المثل مقدارى را كه به جا آورده كسر و مابقى را بگيرد ، و اگر قادر نبوده اجاره نسبت به ما بعد فوت اجير باطل است ، و مى تواند اجرة المسمّاى باقى مانده را گرفته ، يا آن كه اجاره مقدار گذشته را فسخ نموده و اجرة المثل آن را بدهد ، و اگر شرط نكرده باشند كه خودش بخواند بايد ورثه اش از مال او كسى را اجير بگيرند ، و امّا اگر مال نداشته باشد بر ورثه او چيزى واجب نيست.
از دنیا رفتن اجير پيش از تمام كردن نمازهاى ميت بميرد و خودش هم نماز قضا داشته باشد
مسأله ۱۵۵۷ ـ اگر اجير پيش از تمام كردن نمازهاى ميّت بميرد و خودش هم نماز قضا داشته باشد ، بعد از عمل به دستورى كه در مسأله قبلى ذكر شد ، اگر چيزى از مال او زياد آمد ، در صورتى كه وصيّت كرده باشد و اجرت نمازهاى او بيش از ثلث باشد و ورثه اجازه بدهند ، براى تمام نمازهاى او اجير بگيرند ، و اگر اجازه ندهند ، ثلث آن را به مصرف نماز او برسانند.
