اقسام حج: تمتع و قران و افراد
مسأله ۱۴۰ ـ حجّ بر سه قسم است:
(۱) حجّ تمتّع.
(۲) حجّ قران.
(۳) حجّ افراد.
و حجّ تمتّع وظيفه كسى است كه فاصله اهلش تا مكّه شانزده فرسخ يا بيشتر باشد، و حجّ قران و افراد وظيفه اهل مكّه و كسانى است كه فاصله اهلشان تا مكّه كمتر از شانزده فرسخ باشد.
انجام حج قران و افراد بجای حج تمتع در حج واجب و مستحب غیر از حجة الاسلام
مسأله ۱۴۱ ـ كسى كه وظيفه اش حجّ تمتّع است مى تواند در غير حجة الاسلام ـ چه حجّ مستحب باشد و چه واجب ـ حجّ قران يا افراد به جا آورد، و همچنين حاضر ـ كسى كه فاصله اهلش از مكّه كمتر از شانزده فرسخ است ـ مى تواند در غير حجة الاسلام ـ چه حجّ مستحب باشد و چه واجب ـ حجّ تمتّع به جا آورد، ولى حجّ تمتّع در هر حال افضل از افراد و قران است.
و در حجة الاسلام حكم مذكور جارى نيست، بنابراين كسى كه وظيفه اش حجّ تمتّع است نمى تواند حجّ افراد يا قران به جا آورد، و همچنين كسى كه وظيفه اش حجّ افراد يا قران است نمى تواند حجّ تمتّع به جا آورد.
بلى، در بعضى از حالات، وظيفه شخصى كه بايد حجّ تمتّع به جا آورد منقلب مى شود به حجّ افراد، چنان كه در مسأله (۱۵۲) خواهد آمد.
حج قران یا افراد بجای حج تمتع برای کسی که بعد ورود در سال سوّم اقامت در مکه یا کمتر از ۱۶ فرسخی آن مستطیع شده
مسأله ۱۴۲ ـ كسى كه منزلش شانزده فرسخ و يا بيشتر از مكّه دور بوده و فعلا در مكّه اقامت نموده، چنانچه اقامتش بعد از استطاعت و واجب شدن حجّ بر او بوده، وظيفه اش حجّ تمتّع است، و اگر پس از اقامت در مكّه مستطيع شود و استطاعتش بعد از ورود در سال سوم اقامتش حاصل شود، واجب است حجّ افراد يا قران به جا آورد، چه اقامتش به قصد وطن قرار دادن مكّه باشد يا بدون اين قصد و به منظور مجاورت باشد.
و همچنين است حكم هر كسى كه در غير مكّه از ساير جاهايى كه فاصله آنها تا مكّه كمتر از شانزده فرسخ است، اقامت كند.
حج تمتع برای افامت ۲ سال یا کمتر در مکه یا استطاعت در بلد خود قبل از اقامت در مکه
مسأله ۱۴۳ ـ اگر كسى پس از حصول استطاعت در بلد خود ـ كه شانزده فرسخ يا بيشتر از مكّه دور مى باشد ـ در مكّه اقامت نمايد، و يا اگرچه استطاعت او در مكّه حاصل شده، ولى قبل از ورود در سال سوم اقامت خود مستطيع شده باشد، احتياط واجب آن است كه براى عمره تمتّع به ميقات اهل بلد خود برود و از آن جا براى عمره تمتّع محرم شود.
