نجس كردن زمين و سقف و طرف بيرون ديوار مسجد
مسأله ۹۰۹ ـ نجس كردن زمين و سقف و بام و طرف داخل ديوار مسجد حرام است ، و هر كس بفهمد كه نجس شده است بايد فوراً آن را تطهير كند ، و احتياط واجب آن است كه طرف بيرون ديوار مسجد را هم نجس نكنند ، و اگر نجس شود نجاستش را بر طرف كنند.
کسی که نتواند مسجد را تطهير نمايد
مسأله ۹۱۰ ـ اگر نتواند مسجد را تطهير نمايد ، يا كمك لازم داشته باشد و پيدا نكند ، تطهير مسجد بر او واجب نيست ، ولى بايد به كسى كه مى تواند تطهير كند و احتمال دهد كه تطهير مى كند اطّلاع دهد.
تطهير جایی از مسجد که بدون كندن يا خراب كردن ممكن نيست
مسأله ۹۱۱ ـ اگر جايى از مسجد نجس شود كه تطهير آن بدون كندن يا خراب كردن ممكن نيست ، بايد آن جا را بكنند يا خراب نمايند ، در صورتى كه خرابى كلى نبوده و مستلزم ضرر وقف نباشد ، و پر كردن جايى كه كنده اند و ساختن جايى كه خراب كرده اند واجب نيست ، ولى اگر چيزى مانند آجر مسجد نجس شود ، در صورتى كه ممكن باشد ، بايد بعد از آب كشيدن به جاى اوّلش بگذارند.
نجس شدن مسجدى كه غصب يا خراب شده
مسأله ۹۱۲ ـ اگر مسجدى را غصب كنند و به جاى آن خانه و مانند آن بسازند ، نجس كردن آن ـ بنابر احتياط ـ حرام است ، و تطهير آن واجب نيست ، ولى نجس كردن مسجدى كه خراب شده ـ هر چند در آن نماز نخوانند ـ جايز نيست و تطهير آن لازم است.
نجس كردن حرم امامان (عليهم السلام) و تطهير آن
مسأله ۹۱۳ ـ نجس كردن حرم امامان (عليهم السلام) حرام است ، و اگر نجس شود ، چنانچه نجس ماندن آن بى احترامى باشد تطهير آن واجب است ، بلكه احتياط مستحبّ آن است كه اگر بى احترامى هم نباشد آن را تطهير كنند.
نجس كردن حصير مسجد و تطهير آن بر كسى كه نجس كرده و غير او
مسأله ۹۱۴ ـ نجس كردن حصير مسجد حرام است ، و كسى كه آن را نجس كرده بنابر احتياط بايد تطهير كند ، و بر غير او احتياط مستحبّ آن است كه تطهير نمايد ، مگر اين كه نجاست آن بى احترامى به مسجد باشد ، كه در اين صورت بايد تطهير شود.
بردن عين نجس و متنجس در مسجد
مسأله ۹۱۵ ـ بردن عين نجس و متنجس در مسجد ، اگر بى احترامى به مسجد باشد حرام است ، بلكه احتياط مستحبّ آن است كه اگر بى احترامى هم نباشد ، عين نجس را در مسجد نبرند.
روضه خوانی و چادر زدن در مسجد
مسأله ۹۱۶ ـ اگر مسجد را براى روضه خوانى چادر بزنند و فرش كنند و سياهى بكوبند و اسباب چاى در آن ببرند ، در صورتى كه اين كارها به مسجد ضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود ، اشكال ندارد.
زينت كردن مسجد به طلا و صورت چیزهایی که روح دارد یا روح ندارد
مسأله ۹۱۷ ـ زينت كردن مسجد به طلا و صورت چيزهايى كه مثل انسان و حيوان روح دارد ، بنابر احتياط واجب جايز نيست ، و نقاشى چيزهايى كه روح ندارد ، مثل گل و بوته مكروه است.
فروش مسجد يا داخل ملك و جاده نمودن آن
مسأله ۹۱۸ ـ اگر مسجد خراب هم شود نمى توانند آن را بفروشند ، يا داخل ملك و جادّه نمايند.
فروختن در و پنجره و چيزهاى ديگر مسجد
مسأله ۹۱۹ ـ فروختن در و پنجره و چيزهاى ديگر مسجد حرام است ، و اگر مسجد خراب شود بايد اينها را صرف تعمير همان مسجد كنند ، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد ، بايد در مسجد ديگر مصرف شود ، ولى اگر به درد مسجدهاى ديگر هم نخورد ، آنچه را كه از اجزاى مسجد شمرده نشود و وقف بر مسجد باشد ، مى توانند با اذن ولىّ شرعى بفروشند و پول آن را اگر ممكن است صرف تعمير همان مسجد ، وگرنه صرف تعمير مسجد ديگر نمايند ، و اگر آن هم ممكن نشد ، در ساير وجوه برّ و خير صرف نمايند.
ساختن مسجد و تعمير آن
مسأله ۹۲۰ ـ ساختن مسجد و تعمير آن مستحبّ است ، و اگر مسجد طورى خراب شود كه تعمير آن ممكن نباشد مى توانند آن را خراب كنند و دوباره بسازند ، بلكه مى توانند مسجدى را كه خراب نشده ـ براى احتياج مردم به نماز ـ خراب كنند و بزرگتر بسازند.
مستحبات مسجد و كسى كه مىخواهد به مسجد برود
مسأله ۹۲۱ ـ تميز كردن مسجد و روشن كردن چراغ در آن مستحبّ است ، و كسى كه مى خواهد مسجد برود مستحبّ است خود را خوشبو كند ، و لباس پاكيزه و قيمتى بپوشد ، و ته كفش خود را وارسى كند كه نجاستى به آن نباشد ، و موقع داخل شدن به مسجد اوّل پاى راست ، و موقع بيرون آمدن اوّل پاى چپ را بگذارد ، و همچنين مستحبّ است از همه زودتر به مسجد آيد و از همه ديرتر بيرون رود.
دو ركعت نماز به قصد تحيّت و احترام مسجد
مسأله ۹۲۲ ـ وقتى انسان وارد مسجد مى شود مستحبّ است دو ركعت نماز به قصد تحيّت و احترام مسجد بخواند ، و اگر نماز واجب يا مستحبّ ديگرى هم بخواند كافيست.
چيزهايى كه در مسجد مكروه است
مسأله ۹۲۳ ـ خوابيدن در مسجد اگر انسان ناچار نباشد ، و صحبت كردن راجع به كارهاى دنيا ، و مشغول صنعت شدن ، و خواندن شعرى كه نصيحت و مانند آن نباشد مكروه است ، و نيز مكروه است آب دهان و بينى و اخلاط سينه را در مسجد بيندازد ، و گمشده اى را طلب كند ، و صداى خود را بلند كند ، ولى بلند كردن صدا براى اذان مانعى ندارد ، بلكه مستحبّ است.
راه دادن بچه و ديوانه به مسجد و كسى كه پياز و سير خورده
مسأله ۹۲۴ ـ راه دادن بچّه و ديوانه به مسجد مكروه است ، و كسى كه پياز و سير و مانند اينها خورده كه بوى دهانش مردم را اذيت مى كند ، مكروه است به مسجد برود.
