نصاب گوسفند دارد و مقدار زكات و ادای قیمت آن
مسأله ۱۹۳۰ ـ گوسفند پنج نصاب دارد:
(اوّل) چهل تا است ، و زكات آن يك گوسفند است ، و تا گوسفند به چهل نرسد زكات ندارد.
(دوم) صد و بيست و يك است ، و زكات آن دو گوسفند است.
(سوم) دويست و يك است ، و زكات آن سه گوسفند است.
(چهارم) سيصد و يك است ، و زكات آن چهار گوسفند است.
(پنجم) چهارصد و بالاتر از آن است ، كه بايد آنها را صدتا صدتا حساب كند و براى هر صد تاى آنها يك گوسفند بدهد ، و لازم نيست زكات را از خود گوسفندها بدهد ، بلكه اگر گوسفند ديگرى بدهد ، يا مطابق قيمت گوسفند پول بدهد ، كافيست.
زکات ما بين دو نصاب
مسأله ۱۹۳۱ ـ ما بين دو نصاب زكات ندارد ، پس اگر شماره گوسفندهاى كسى از نصاب اوّل كه چهل است بيشتر باشد ، تا به نصاب دوم كه صد و بيست و يك است نرسيده باشد ، فقط بايد زكات چهل تاى آن را بدهد و زيادى آن زكات ندارد ، و همچنين است حكم در نصابهاى بعد.
نر يا ماده بودن شتر و گاو و گوسفند در ملاحظه نصاب
مسأله ۱۹۳۲ ـ زكات شتر و گاو و گوسفندى كه به مقدار نصاب برسد واجب است ، چه همه آنها نر باشند يا ماده ، يا بعضى نر باشند و بعضى ماده.
یک جنس حساب شدن گاو و گاوميش و همچنين بز و ميش و شيشك
مسأله ۱۹۳۳ ـ در زكات ، گاو و گاوميش يك جنس حساب مى شوند ، و شتر عربى و غير عربى يك جنس است ، و همچنين بز و ميش و شيشك در زكات با هم فرق ندارند.
سال گوسفند يا بزى كه بابت زكات مى دهد
مسأله ۱۹۳۴ ـ اگر براى زكات گوسفند بدهد ، بنابر احتياط حداقلّ بايد داخل سال دوم شده باشد ، و اگر بز بدهد ، بنابر احتياط بايد داخل سال سوم شده باشد.
کمتر بودن قيمت گوسفندى كه بابت زكات مى دهد
مسأله ۱۹۳۵ ـ گوسفندى را كه بابت زكات مى دهد ، اگر قيمتش مختصرى از گوسفندهاى ديگر كمتر باشد اشكال ندارد ، ولى بهتر است گوسفندى را كه قيمت آن از تمام گوسفندهايش بيشتر است بدهد ، و همچنين است در گاو و شتر.
نصاب چند نفری که با هم شريكند
مسأله ۱۹۳۶ ـ اگر چند نفر با هم شريك باشند ، هر كدام آنان كه سهمش به نصاب اوّل رسيده ، بايد زكات بدهد ، و بر كسى كه سهم او كمتر از نصاب اوّل است ، زكات واجب نيست.
نصاب کسی که در چند جا گاو يا شتر يا گوسفند داشته باشد
مسأله ۱۹۳۷ ـ اگر يك نفر در چند جا گاو يا شتر يا گوسفند داشته باشد و روى هم به اندازه نصاب باشند ، بايد زكات آنها را بدهد.
زکات گاو و گوسفند و شترى كه مريض و معيوب باشد
مسأله ۱۹۳۸ ـ اگر گاو و گوسفند و شترى كه دارد مريض و معيوب باشد ، بايد زكات آنها را بدهد.
سالم و بى عيب و جوان بودن گاو و گوسفند و شترى كه بابت زكات مى دهد
مسأله ۱۹۳۹ ـ اگر گاو و گوسفند و شترى كه دارد ، همه مريض يا معيوب يا پير باشند ، مى تواند زكات را از خود آنها بدهد ، ولى اگر همه سالم و بى عيب و جوان باشند ، نمى تواند زكات آنها را مريض يا معيوب يا پير بدهد ، بلكه اگر بعضى از آنها سالم و بعضى مريض ، و دسته اى معيوب و دسته ديگر بى عيب ، و مقدارى پير و مقدارى جوان باشند ، بايد براى زكات آنها ، سالم و بى عيب و جوان بدهد.
عوض کردن گاو و گوسفند و شتر پیش از تمام شدن ماه یازدهم
مسأله ۱۹۴۰ ـ اگر پيش از تمام شدن ماه يازدهم ، گاو و گوسفند و شترى را كه دارد با چيز ديگر عوض كند ، يا نصابى را كه دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نمايد ، مثلا چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند ديگر بگيرد ، زكات بر او واجب نيست.
كسى كه زكات گاو و گوسفند و شتر را از مال ديگرش بدهد
مسأله ۱۹۴۱ ـ كسى كه بايد زكات گاو و گوسفند و شتر را بدهد ، اگر زكات آنها را از مال ديگرش بدهد ، تا وقتى شماره آنها از نصاب كم نشده همه ساله بايد زكات را بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اوّل كمتر شوند زكات بر او واجب نيست ، مثلا كسى كه چهل گوسفند دارد ، اگر از مال ديگرش زكات آنها را بدهد ، تا وقتى كه گوسفندهاى او از چهل كم نشده همه ساله بايد يك گوسفند بدهد ، و اگر از خود آنها بدهد ، تا وقتى به چهل نرسيده زكات بر او واجب نيست.
