تشريح بدن مسلمان مرده و لزوم ديه جنين
مسأله ۲۸۹۱ ـ تشريح بدن مسلمان مرده جايز نيست ، و بر تشريح كننده ، ديه جنين مسلمان ـ به تفصيلى كه در كتاب ديات مذكور است ـ لازم مى شود.
تشريح بدن كافر و مشكوك
مسأله ۲۸۹۲ ـ تشريح بدن كافر غير ذمّى مرده جايز است ، و جواز تشريح بدن ذمّى و عدم ثبوت ديه جنين ذمّى در تشريح آن محلّ اشكال است ، مگر آن كه در آيين آنها جايز باشد كه در اين صورت مانعى ندارد ، و اگر مرده اى مسلمان يا ذمّى بودن او مشكوك باشد ، تشريح بدن او جايز است.
مورد جواز تشریح بدن مرده مسلمان
مسأله ۲۸۹۳ ـ اگر زنده ماندن مسلمان متوقف شود بر تشريح بدن مرده اى و تشريح بدن غير مسلمان و يا مشكوك الاسلام ممكن نباشد ، و راه ديگرى براى زنده نگه داشتن آن مسلمان نباشد ، در اين صورت جايز است كه بدن مسلمان مرده را تشريح كنند ، و ديه جنين مسلمان ـ به تفصيلى كه در باب ديات ذكر شده است ـ بر تشريح كننده لازم مى شود.
بريدن عضوى از اعضاى بدن مسلمان مرده و وصيت به آن
مسأله ۲۸۹۴ ـ بريدن عضوى از اعضاى بدن مسلمان مرده ـ مانند چشم و غير آن ـ به منظور پيوند زدن آن به بدن شخص زنده جايز نيست ، و قطع كننده بايد ديه آن عضو را كه ديه اعضاى جنين مسلمان است بپردازد ، ولى چنانچه زنده ماندن مسلمان متوقف باشد بر اين كه عضو بدن مسلمان مرده اى را ببرند و به او پيوند زنند ، بريدن آن عضو جايز است ، ولى قطع كننده بايد ديه آن را بپردازد. و پس از پيوند كه جزء بدن زنده گشت ، احكام بدن زنده بر آن جارى است.
و اگر كسى در حال حيات خود وصيّت كند كه پس از مردن او عضوى از اعضاى او را قطع كنند و به ديگرى پيوند زنند ، صحّت اين وصيّت محلّ اشكال است.
بريدن عضوى از اعضاى بدن زنده براى پيوند
مسأله ۲۸۹۵ ـ اگر شخصى راضى شود كه در حال حيات خود عضوى از اعضاى او را بريده و به ديگرى پيوند زنند ، چنانچه آن عضو از اعضاى رئيسه باشد كه بريدن آن صدمه اى به حيات او مى زند ، و يا نقص و عيبى در او ايجاد مى كند ، بريدن آن عضو جايز نيست ، و اگر با بريدن آن عضو ضرر و عيبى بر او وارد نمى شود ـ مانند بريدن مقدارى از پوست و يا گوشت ران كه جاى آن روييده مى شود ـ بريدن آن عضو با رضايت او جايز است ، و مى تواند براى رفع يد از آن عضو مبلغى دريافت كند.
اهداى خون و گرفتن مبلغى در مقابل آن
مسأله ۲۸۹۶ ـ اهداى خون به بيمارانى كه احتياج به تزريق خون دارند جايز است ، و گرفتن مبلغى در مقابل دادن خون مانعى ندارد ، و در هر صورت بايد خون دادن به صاحب آن ضرر جانى نداشته باشد.
پيوند اعضاء مرده کافر و حیوان نجس به بدن شخص مسلمان
مسأله ۲۸۹۷ ـ بريدن عضوى از بدن مرده كافرى كه تشريح آن جايز است و يا كسى كه مسلمان يا ذمّى بودن او مشكوك است ، به منظور پيوند زدن آن به بدن شخص مسلمان جايز است ، و پس از آن كه جزء بدن مسلمان شد احكام بدن مسلمان بر آن جارى است.
و همچنين پيوند زدن عضوى از اعضاى حيوان نجس العين به بدن شخص مسلمان جايز است ، و پس از آن كه جزء بدن مسلمان گشت احكام بدن مسلمان بر آن عضو جارى است.
