خشک شدن اعضاء در اثر حرارت زیاد هوا يا بدن
مسأله ۲۹۰ ـ اگر كارهاى وضو را پشت سر هم به جا آورد ، ولى به واسطه گرماى هوا يا حرارت زياد بدن و مانند اينها رطوبت جاهاى پيشين خشك شود ، وضوى او صحيح است.
راه رفتن در بين وضو
مسأله ۲۹۱ ـ راه رفتن در بين وضو اشكال ندارد ، پس اگر بعد از شستن صورت و دست ها چند قدم راه برود ، و بعد سر و پا را مسح كند ، وضوى او صحيح است.
«شرط يازدهم» آنكه شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد
«شرط يازدهم» آن كه شستن صورت و دست ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد ، و اگر ديگرى او را وضو دهد ، يا در شستن صورت و دست ها و مسح سر و پاها به او كمك نمايد ، وضو باطل است.
كسى كه نمىتواند وضو بگیرد
مسأله ۲۹۲ ـ كسى كه نمى تواند وضو بگيرد بايد نايب بگيرد كه او را وضو دهد ، و چنانچه مزد هم بخواهد ، در صورتى كه بتواند و دادن مزد حرجى نباشد بايد به او بدهد ، ولى بايد خود او نيّت وضو كند و بنابر احتياط واجب نايب هم نيّت نمايد و با دست خود مسح كند ، و اگر نمى تواند بايد نايبش دست او را بگيرد و به جاى او مسح بكشد ، و اگر اين هم ممكن نيست بايد از دست او رطوبت بگيرد و با آن رطوبت سر و پاى او را مسح كند.
كسى كه بعض كارهاى وضو را میتواند به تنهائى انجام دهد
مسأله ۲۹۳ ـ هر كدام از كارهاى وضو را كه مى تواند به تنهايى انجام دهد ، نبايد در آن كمك بگيرد.
«شرط دوازدهم» آنكه استعمال آب براى او مانعى نداشته باشد
«شرط دوازدهم» آن كه استعمال آب براى او مانعى نداشته باشد.
ترس از مريض شدن يا تشنه ماندن يا بعد از وضو بفهمد ضرر داشته
مسأله ۲۹۴ ـ كسى كه مى ترسد كه اگر وضو بگيرد مريض شود نبايد وضو بگيرد ، و كسى كه مى ترسد اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه مى ماند ، چنانچه آن عطش موجب مرضى بشود نبايد وضو بگيرد ، و اگر موجب مرضى نشود مخيّر است كه وضو بگيرد يا تيمّم كند ، و اگر نداند كه آب براى او ضرر دارد و وضو بگيرد ، اگر چه بعد بفهمد ضرر داشته ولى ضرر ، ضرر حرام نبوده وضوى او صحيح است.
بی ضرر بودن رساندن آب به صورت و دستها به مقدار كم
مسأله ۲۹۵ ـ اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار كمى كه وضو با آن صحيح است ضرر ندارد و بيشتر از آن ضرر دارد ، بايد با همان مقدار وضو بگيرد.
«شرط سيزدهم» آنكه در اعضاى وضو مانعى از رسيدن آب نباشد
«شرط سيزدهم» آن كه در اعضاى وضو مانعى از رسيدن آب نباشد.
شك در مانع بودن چیزی
مسأله ۲۹۶ ـ اگر مى داند چيزى به اعضاى وضو چسبيده ولى شكّ دارد كه از رسيدن آب جلوگيرى مى كند يا نه ، بايد آن را بر طرف كند يا آب را به زير آن برساند.
چرك زير ناخن
مسأله ۲۹۷ ـ اگر زير ناخنى كه به اندازه معمول بلند است چرك باشد ، وضو اشكال ندارد ، ولى اگر ناخن را بگيرند بايد براى وضو آن چرك را بر طرف كنند ، و اگر ناخن بيشتر از معمول بلند باشد ، بايد چرك زير مقدارى را كه از معمول بلندتر است بر طرف كنند.
تاول سوختگى
مسأله ۲۹۸ ـ اگر در صورت و دست ها و جلوى سر و روى پاها به واسطه سوختن يا چيز ديگر برآمدگى پيدا شود ، شستن و مسح روى آن كافى است ، و چنانچه سوراخ شود ، رساندن آب به زير پوست لازم نيست ، بلكه اگر پوست يك قسمت آن كنده شود ، لازم نيست آب را به زير قسمتى كه كنده نشده برساند ، ولى چنانچه پوستى كه كنده شده گاهى به بدن مى چسبد و گاهى بلند مى شود ، بايد آن را قطع كند يا آب را به زير آن برساند.
شك در وجود مانع
مسأله ۲۹۹ ـ اگر انسان شكّ كند كه به اعضاى وضوى او چيزى چسبيده يا نه ، چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد ، مثل آن كه بعد از گل كارى شكّ كند گل به دست او چسبيده يا نه ، بايد وارسى كند يا به قدرى دست بمالد كه اطمينان پيدا كند كه اگر بوده بر طرف شده ، يا آب به زير آن رسيده است.
چركى بدن و شك در رسيدن آب
مسأله ۳۰۰ ـ اگر جايى را كه بايد شست يا مسح كرد چرك باشد ولى چرك آن مانع از رسيدن آب به بدن نباشد ، اشكال ندارد ، و همچنين است اگر بعد از گچ كارى و مانند آن چيز سفيدى كه جلوگيرى از رسيدن آب به پوست نمى نمايد بر دست بماند ، ولى اگر شكّ كند كه با بودن آنها آب به بدن مى رسد يا نه ، بايد آنها را بر طرف كند.
شك در رساندن آب به زیر مانع
مسأله ۳۰۱ ـ اگر پيش از وضو بداند كه در بعضى از اعضاى وضو مانعى از رسيدن آب هست ، و بعد از وضو شكّ كند كه در موقع وضو آب را به آن جا رسانده يا نه ، چنانچه علم به غفلت در حال وضو نداشته باشد ، وضوى او صحيح است.
مانعى كه گاهى آب به خودى خود به زير آن مىرسد
مسأله ۳۰۲ ـ اگر در بعضى از اعضاى وضو مانعى باشد كه گاهى آب به خودى خود زير آن مى رسد و گاهى نمى رسد و انسان بعد از وضو شكّ كند كه آب زير آن رسيده يا نه ، چنانچه بداند موقع وضو غفلت از اين امر داشته بايد دوباره وضو بگيرد.
مانعى که نداند موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده
مسأله ۳۰۳ ـ اگر بعد از وضو چيزى كه مانع از رسيدن آب است در اعضاى وضو ببيند و نداند موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده ، در صورتى كه بداند غافل از آن مانع در حال وضو بوده بايد دوباره وضو بگيرد ، وگرنه وضوى او صحيح است.
شك بعد از وضو در اینکه مانعى در اعضاء وضو بوده يا نه
مسأله ۳۰۴ ـ اگر بعد از وضو شكّ كند چيزى كه مانع رسيدن آب است در اعضاى وضو بوده يا نه ، چنانچه علم به غفلت از آن در حال وضو نداشته وضو صحيح است.
وسواس در كارهاى وضو و شرايط آن
مسأله ۳۰۵ ـ كسى كه در كارهاى وضو و شرايط آن خيلى شكّ مى كند ، در صورتى كه به حدّ وسواس برسد بايد به شكّ خود اعتنا نكند.
شك در باطل شدن وضو و حكم كسى كه از بول استبراء نكرده
مسأله ۳۰۶ ـ اگر شكّ كند كه وضوى او باطل شده يا نه ، بنا مى گذارد كه وضوى او باقى است ، ولى اگر بعد از بول استبراء نكرده و وضو گرفته باشد ، و بعد از وضو رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند بول است يا چيز ديگرى ، وضوى او باطل است.
شك در اينكه وضو گرفته يا نه
مسأله ۳۰۷ ـ كسى كه شكّ دارد وضو گرفته يا نه بايد وضو بگيرد.
كسى كه نمىداند وضو جلوتر بوده یا حدث
مسأله ۳۰۸ ـ كسى كه مى داند وضو گرفته و حدثى هم از او سر زده ـ مثلا بول كرده ـ اگر نداند كدام جلوتر بوده ، چنانچه پيش از نماز است بايد وضو بگيرد ، و اگر در بين نماز است بايد نماز را بشكند و وضو بگيرد ، و اگر بعد از نماز است نمازى كه خوانده صحيح است در صورتى كه علم نداشته باشد كه در حال شروع به نماز غافل بوده ، ولى براى نمازهاى بعد بايد وضو بگيرد.
کسی که بعضى جاها را نشسته يا مسح نكرده يا شك در آن كند
مسأله ۳۰۹ ـ اگر بعد از وضو يا در بين آن يقين كند كه بعضى جاها را نشسته يا مسح نكرده است ، چنانچه رطوبت جاهايى كه پيش از آن است به جهت طول مدّت خشك شده ، بايد دوباره وضو بگيرد ، و اگر خشك نشده يا به جهت گرمى هوا و مانند آن خشك شده ، بايد جايى را كه نشسته يا مسح نكرده و آنچه بعد از آن است بشويد يا مسح كند ، و اگر در بين وضو در شستن يا مسح كردن جايى شكّ كند بايد به همين دستور عمل نمايد.
شك بعد از نماز كه وضو گرفته يا نه
مسأله ۳۱۰ ـ اگر بعد از نماز شكّ كند كه وضو گرفته يا نه ، در صورتى كه علم به غفلت در حال شروع نماز نداشته باشد نمازش صحيح است ، ولى بايد براى نمازهاى بعد وضو بگيرد.
شك در بین نماز كه وضو گرفته يا نه
مسأله ۳۱۱ ـ اگر در بين نماز شكّ كند كه وضو گرفته يا نه ، نماز او باطل است و بايد وضو بگيرد و نماز را به جا آورد.
شك در اینکه وضوى او قبل از نماز باطل شده يا بعد از نماز
مسأله ۳۱۲ ـ اگر بعد از نماز بداند كه وضوى او باطل شده ولى شكّ كند كه بعد از نماز باطل شده يا قبل از آن ، نمازى كه خوانده صحيح است.
كسى كه بول یا غائط او پی در پی و تا آخر وقت، مهلت نماز پيدا میكند
مسأله ۳۱۳ ـ اگر انسان مرضى دارد كه بول او قطره قطره مى ريزد ، يا نمى تواند از بيرون آمدن غائط خوددارى كند ، چنانچه يقين دارد كه از اوّل وقت نماز تا آخر آن به مقدار وضو گرفتن و نماز خواندن مهلت پيدا مى كند ، بايد وضو و نماز را در وقتى كه مهلت پيدا مى كند انجام دهد ، و اگر مهلت او به مقدار كارهاى واجب وضو و نماز است بايد در وقتى كه مهلت دارد فقط كارهاى واجب وضو و نماز را به جا آورد و كارهاى مستحبّ را ترك نمايد.
مسلوس و مبطونی که براى نماز مهلتى پيدا نمىكند
مسأله ۳۱۴ ـ اگر به مقدار وضو و نماز مهلت پيدا نمى كند و در بين نماز يك يا چند دفعه بول يا غائط از او خارج مى شود ، اگر همان نماز را با يك وضو بخواند كفايت مى كند هر چند احتياط مستحبّ اين است كه هر وقت بول يا غائط از او خارج شد در فاصله اى كه موالات بهم نخورد ، وضو بگيرد و بقّيه نماز را بخواند.
کفایت یک وضوی مسلوس و مبطون براى چند نماز
مسأله ۳۱۵ ـ كسى كه بول يا غائط پى درپى از او خارج مى شود يك وضو براى چندين نماز او كافيست ، مگر اين كه مُحدِث به حدث ديگرى گردد ، و بهتر آن است كه براى هر نماز يك وضو بگيرد ، و براى به جا آوردن سجده و تشهّد فراموش شده و نماز احتياط ، وضوى ديگر لازم نيست.
فوری نبودن نماز مسلوس و مبطون بعد از وضو
مسأله ۳۱۶ ـ كسى كه بول يا غائط پى درپى از او خارج مى شود ، لازم نيست بعد از وضو فوراً نماز بخواند ، اگر چه احتياط مستحبّ اين است كه بعد از وضو فوراً نماز بخواند.