كفاره چند مرتبه جماع با زن حائض
مسأله ۴۶۳ ـ اگر مرد در حال جماع بفهمد زن حائض شده بايد فوراً از او جدا شود ، و اگر جدا نشود بنابر احتياط مستحبّ كفّاره بدهد.
کفاره زنا با زن حائض يا وطى شبهه
مسأله ۴۶۴ ـ اگر مرد با زن حائض زنا كند ، يا با زن حائض نامحرمى به گمان اين كه عيال خودش است جماع نمايد ، احتياط مستحبّ آن است كه كفّاره بدهد.
كسى كه نمىتواند كفاره بدهد
مسأله ۴۶۵ ـ كسى كه نمى تواند كفّاره بدهد ، احتياط مستحبّ آن است كه به يك فقير صدقه بدهد و اگر نتوانست استغفار كند.
نزدیکی از روى نادانى يا فراموشى با زن در حال حيض
مسأله ۴۶۶ ـ كسى كه از روى نادانى ـ در صورتى كه جاهل قاصر باشد ـ يا فراموشى با زن در حال حيض نزديكى كند كفّاره ندارد ، ولى در جاهل مقصّر محلّ اشكال است.
نزدیکی به اعتقاد اينكه زن حائض است ولی حائض نباشد
مسأله ۴۶۷ ـ اگر به اعتقاد اين كه زن حائض است با او نزديكى كند و بعد معلوم شود كه حائض نبوده است ، كفّاره ندارد.
طلاق دادن زن در حال حيض
مسأله ۴۶۸ ـ طلاق دادن زن در حال حيض ، به طورى كه در احكام طلاق خواهد آمد باطل است.
زنی که بگويد حائضم يا از حيض پاك شدم
مسأله ۴۶۹ ـ اگر زن بگويد حائضم يا از حيض پاك شده ام ، بايد حرف او را قبول كرد.
حائض شدن در بین نماز
مسأله ۴۷۰ ـ اگر زن در بين نماز حائض شود ، نماز او باطل است.
شک در بين نماز كه حائض شده يا نه
مسأله ۴۷۱ ـ اگر زن در بين نماز شكّ كند كه حائض شده يا نه ، نماز او صحيح است ، ولى اگر بعد از نماز بفهمد كه در بين نماز حائض شده ، نمازى كه خوانده باطل است.
غسل حيض بعد از پاك شدن
مسأله ۴۷۲ ـ بعد از آن كه زن از خون حيض پاك شد ، واجب است براى نماز و عبادتهاى ديگرى كه بايد با وضو يا غسل يا تيمّم به جا آورده شود غسل كند ، و دستور آن مثل غسل جنابت است ، و احتياط مستحبّ آن است كه پيش از غسل وضو هم بگيرد.
طلاق و جماع و محرّمات حائض بعد از پاک شدن و قبل از غسل
مسأله ۴۷۳ ـ بعد از آن كه زن از خون حيض پاك شد ، اگر چه غسل نكرده باشد طلاق او صحيح است ، و شوهرش هم مى تواند با او جماع كند ، ولى احتياط واجب اين است كه جماع بعد از شستن فرج باشد ، و احتياط مستحبّ آن است كه پيش از غسل ـ خصوصاً در جايى كه شدّت ميل نباشد ـ از جماع با او خوددارى نمايد ، امّا كارهاى ديگرى كه در وقت حيض بر زن حرام بوده ـ مانند توقّف در مسجد و مسّ خط قرآن ـ تا غسل نكند بر او حلال نمى شود.
اگر آب براى وضو و غسل كافى نباشد
مسأله ۴۷۴ ـ اگر آب براى وضو و غسل كافى نباشد و به اندازه اى باشد كه بتواند غسل كند ، بايد غسل كند ، و احتياط مستحبّ آن است كه بدل از وضو تيمّم نمايد ، و اگر فقط براى وضو كافى باشد و به اندازه غسل نباشد ، بايد وضو بگيرد و عوض غسل تيمّم نمايد ، و اگر براى هيچ يك از آنها آب ندارد، بايد دو تيمّم كند يكى بدل از غسل و ديگرى بدل از وضو.
نماز و روزههايى كه زن در حال حيض انجام نداده
مسأله ۴۷۵ ـ نمازهايى كه زن در حال حيض نخوانده قضا ندارد ، و حكم نماز آيات در مسأله «۱۵۱۴» خواهد آمد ، و روزه ماه رمضان را بايد قضا نمايد ، ولى در روزه واجب به نذر معيّن ـ يعنى نذر كرده باشد كه روز معيّنى روزه بگيرد ـ اگر مصادف با ايّام حيض شود بنابر احتياط واجب قضا نمايد.
نماز خانمى كه بداند يا احتمال دهد كه حائض مىشود
مسأله ۴۷۶ ـ هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند كه اگر نماز را تأخير بيندازد حائض مى شود ، بايد فوراً نماز را بخواند ، و همچنين بنابر احتياط واجب اگر احتمال دهد.
نمازى كه زن از اول وقت تأخير انداخته سپس حيض شده
مسأله ۴۷۷ ـ اگر زن نماز را از اوّل وقت تأخير بيندازد و به اندازه خواندن يك نماز واجد شرايط و فاقد موانع صحّت به حسب حال خودش بگذرد و حائض شود ، قضاى آن نماز بر او واجب است ، و همچنين است ـ بنابر احتياط واجب ـ اگر به مقدار نماز با طهارت از حدث هر چند با تيمّم وقت داشته باشد ، اگر چه متمكّن از داشتن بعضى از شرايط ، مانند ساتر و طهارت از خبث نباشد.
نماز حائض اگر در آخر وقت پاك شود
مسأله ۴۷۸ ـ اگر زن در آخر وقت نماز از خون پاك شود ، و به اندازه غسل و خواندن يك ركعت نماز يا بيشتر از يك ركعت وقت داشته باشد ، بايد نماز را بخواند ، و اگر نخواند بايد قضاى آن را به جا آورد.
نماز حائض اگر بعد از پاكى براى غسل وقت ندارد يا عذر ديگرى دارد
مسأله ۴۷۹ ـ اگر زن حائض بعد از پاكى به اندازه غسل وقت ندارد ولى مى تواند با تيمّم نماز را در وقت بخواند ، احتياط واجب آن است كه آن نماز را با تيمّم بخواند ، و در صورتى كه نخواند قضا بر او واجب نيست ، امّا اگر از جهت ديگر تكليفش تيمّم است ـ مثل آن كه آب برايش ضرر دارد ـ واجب است تيمّم كند و آن نماز را بخواند ، و در صورتى كه نخواند واجب است قضا نمايد.
شک بعد از پاك شدن كه براى نماز وقت دارد يا نه
مسأله ۴۸۰ ـ اگر زن بعد از پاك شدن از حيض شكّ كند كه براى نماز وقت دارد يا نه ، بايد نمازش را بخواند.
خيال اينكه وقت براى حتى يك ركعت نماز ندارد
مسأله ۴۸۱ ـ اگر به خيال اين كه به اندازه تهيّه مقدمات نماز و خواندن يك ركعت وقت ندارد ، نماز نخواند و بعد بفهمد وقت داشته ، بايد قضاى آن نماز را به جا آورد.
مستحبات زن حائض در وقت نماز
مسأله ۴۸۲ ـ مستحبّ است زن حائض در وقت نماز ، خود را از خون پاك نمايد و پنبه و دستمال را عوض كند و وضو بگيرد ، و اگر نمى تواند وضو بگيرد تيمّم نمايد و در جاى پاكى رو به قبله بنشيند و مشغول ذكر و تسبيح و تهليل و تحميد به مقدار نماز بشود.
مكروهات حائض و خواندن قرآن براى او
مسأله ۴۸۳ ـ خضاب كردن به حنا و مانند آن و رساندن جايى از بدن را به ما بين خطهاى قرآن براى حائض مكروه است ، و همراه داشتن قرآن ، و خواندن قرآن براى او مانعى ندارد.
اقسام حائض
مسأله ۴۸۴ ـ زنهاى حائض بر شش قسمند:
(اوّل) صاحب عادت وقتيه و عدديه ، و آن زنى است كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند ، و شماره روزهاى حيض او هم در هر دو ماه يك اندازه باشد ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا هفتم خون ببيند.
(دوم) صاحب عادت وقتيه ، و آن زنى است كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند ، ولى شماره روزهاى حيض او در هر دو ماه يك اندازه نباشد ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببيند ولى ماه اوّل روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاك شود.
(سوم) صاحب عادت عدديه ، و آن زنى است كه شماره روزهاى حيض او در دو ماه پشت سر هم به يك اندازه باشد ، ولى وقت ديدن آن دو خون يكى نباشد ، مثل آن كه ماه اوّل از پنجم تا دهم ، و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببيند ، و تحقّق عادت به ديدن خون در يك ماه دو مرتبه به يك اندازه محلّ اشكال است ، مثل آن كه اوّل ماه پنج روز و بعد از ده روز يا بيشتر پنج روز ديگر خون ببيند.
(چهارم) مضطربه ، و آن زنى است كه چند ماه خون ديده ولى عادت معيّنى پيدا نكرده ، يا عادتش بهم خورده و عادت تازه اى پيدا نكرده است.
(پنجم) مبتدئه ، و آن زنى است كه دفعه اوّل خون ديدن او است.
(ششم) ناسيه ، و آن زنى است كه عادت خود را فراموش كرده است.
و هر كدام از اينها احكامى دارند كه در مسائل آينده بيان مى شود.
عادت وقتيه و عدديه
مسأله ۴۸۵ ـ زنهايى كه عادت وقتيه و عدديه دارند دو دسته اند:
(اوّل) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند و در وقت معيّن هم پاك شود ، مثل آن كه دو ماه پشت سر هم از روز اوّل ماه خون ببيند و روز هفتم پاك شود ، كه عادت حيض اين زن از اوّل ماه تا هفتم است.
(دوم) زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معيّن خون حيض ببيند ، و بعد از آن كه سه روز يا بيشتر خون ديد يك روز يا بيشتر پاك شود و دوباره خون ببيند و تمام روزهايى كه خون ديده با روزهايى كه در وسط پاك بوده از ده روز بيشتر نشود ، و در هر دو ماه همه روزهايى كه خون ديده و در وسط پاك بوده روى هم يك اندازه باشد ، كه عادت او به اندازه تمام روزهايى است كه خون ديده و در وسط پاك بوده است ، و لازم نيست روزهايى كه در وسط پاك بوده در هر دو ماه به يك اندازه باشند ، مثل آن كه اگر در ماه اوّل از روز اوّل ماه تا سوم خون ببيند و سه روز پاك شود و دوباره سه روز خون ببيند و در ماه دوم بعد از آن كه سه روز خون ديد ، كمتر از سه روز يا بيشتر پاك شود و دوباره خون ببيند و روى هم نُه روز شود ، در اين صورت همه نُه روز حيض است و عادت اين زن نُه روز مى شود.
زنی که در وقت عادت يا جلوتر يا با تأخير یا خارج عادت خون ببيند
مسأله ۴۸۶ ـ زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد ، اگر در وقت عادت يا جلوتر خون ببيند ـ به قدرى كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده ـ اگر چه آن خون نشانه هاى حيض را نداشته باشد ، بايد به احكامى كه براى زن حائض گذشت عمل كند ، و چنانچه بعد بفهمد حيض نبوده ـ مثل اين كه پيش از سه روز پاك شود ـ بايد عبادتهايى را كه به جا نياورده قضا نمايد ، و همچنين است در صورتى كه از اوّل ايّام عادت تأخير بيفتد ولى خارج از عادت نباشد ، و امّا خونى كه خارج ايّام عادت ببيند و داراى نشانه هاى حيض نباشد ، در صورتى كه دو روز يا بيشتر از آخر ايّام عادت متأخر باشد حيض نيست و در كمتر از دو روز بنابر احتياط واجب جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه.
زنی که روزهاى عادت و قبل و بعد آن خون ببيند
مسأله ۴۸۷ ـ زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد ، اگر همه روزهاى عادت و قبل از عادت ـ به قدرى كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده و يا با نشانه هاى حيض ـ و بعد از عادت با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود ، همه حيض است ، و اگر از ده روز بيشتر شود فقط خونى را كه در روزهاى عادت خود ديده حيض است و خونى كه پيش از آن و بعد از آن ديده استحاضه مى باشد ، و بايد عبادتهايى را كه در روزهاى پيش از عادت و بعد از عادت به جا نياورده قضا نمايد.
و اگر همه روزهاى عادت را با چند روز پيش از عادت به قدرى كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده يا با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود همه حيض است ، و اگر از ده روز بيشتر شود ، فقط روزهاى عادت او حيض است و خونى كه جلوتر از آن ديده استحاضه مى باشد ، و چنانچه در آن روزها عبادت نكرده بايد قضا نمايد.
و اگر همه روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود ، همه حيض است ، و اگر زايد بر عادت نشانه هاى حيض را نداشته باشد ، بنابر احتياط واجب در زايد جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و اگر از ده روز بيشتر شود روزهاى عادت حيض و مابقى استحاضه است.
زنی که مقدارى از روزهاى عادت با چند روز قبل يا بعد از آن خون ببيند
مسأله ۴۸۸ ـ زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد ، اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز پيش از عادت كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده يا با نشانه هاى حيض خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود همه حيض است ، و اگر از ده روز بيشتر شود ، روزهايى كه در عادت خون ديده با چند روز پيش از آن كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده يا داراى نشانه هاى حيض باشد و روى هم به مقدار عادت او شود حيض و روزهاى قبل از آن را استحاضه قرار دهد.
و اگر مقدارى از روزهاى عادت را با چند روز بعد از عادت خون ببيند و روى هم از ده روز بيشتر نشود ، در صورتى كه خون روزهاى بعد از عادت نشانه هاى حيض را داشته باشد همه حيض است ، و اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد ، مجموع روزهاى عادت و بعد از عادت را كه به اندازه عادت باشد حيض قرار دهد و در زايد بر آن تا ده روز ـ بنابر احتياط واجب ـ جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و اگر بيشتر از ده روز شود ، به مقدار عادت را حيض و بقيّه را استحاضه قرار دهد.
فاصله افتادن کمتر از ده روز بین دو خون
مسأله ۴۸۹ ـ زنى كه عادت دارد ، اگر بعد از آن كه سه روز يا بيشتر خون ديد پاك شود و دوباره خون ببيند و فاصله بين دو خون كمتر از ده روز باشد و همه روزهايى كه خون ديده با روزهايى كه در وسط پاك بوده از ده روز بيشتر باشد ، مثل آن كه پنج روز خون ببيند و پنج روز پاك شود و دوباره پنج روز خون ببيند ، چند صورت دارد:
۱ ـ آن كه تمام خونى كه دفعه اوّل ديده در روزهاى عادت باشد و خون دوم كه بعد از پاك شدن مى بيند در روزهاى عادت نباشد ، در اين صورت بايد همه خون اوّل را حيض و خون دوم را استحاضه قرار دهد ، و همچنين است اگر مقدارى از خون اوّل را در عادت و مقدارى از آن را قبل از عادت ـ در صورتى كه به مقدارى باشد كه عرفاً بگويند عادتش جلو افتاده ـ ببيند و يا اين كه داراى نشانه هاى حيض باشد چه قبل از عادت باشد چه بعد از آن.
۲ ـ آن كه خون اوّل در روزهاى عادت نباشد و تمام خون دوم يا مقدارى از آن به طورى كه در صورت اوّل ذكر شد ، در روزهاى عادت باشد كه بايد همه خون دوم را حيض ، و خون اوّل را استحاضه قرار دهد.
۳ ـ آن كه مقدارى از خون اوّل و دوم در روزهاى عادت باشد و خون اوّلى كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر نباشد ، در اين صورت آن مقدار با پاكى وسط و مقدارى از خون دوم كه آن هم در روزهاى عادت بوده و مجموع از ده روز بيشتر نباشد همه آنها حيض است ، و مقدارى از خون اوّل كه پيش از روزهاى عادت بوده ومقدارى از خون دوم كه بعد از روزهاى عادت بوده استحاضه است ، مثلا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده ، در صورتى كه يك ماه از اوّل تا ششم خون ببيند و دو روز پاك شود و بعد تا پانزدهم خون ببيند ، از سوم تا دهم حيض است ، و روز اوّل و دوم و همچنين از يازدهم تا پانزدهم استحاضه است.
۴ ـ آن كه مقدارى از خون اوّل و دوم در روزهاى عادت باشد ، ولى خون اوّل كه در روزهاى عادت بوده از سه روز كمتر باشد ، كه بايد در تمام دو خون جمع كند بين تروك حائض و اعمال مستحاضه ، و در پاكى وسط جمع كند بين تروك حائض و افعال طاهره.
زنی که در غير وقت عادت و به شماره روزهاى حيضش خون ببيند
مسأله ۴۹۰ ـ زنى كه عادت و قتيه و عدديه دارد ، اگر در وقت عادت خون نبيند و در غير آن وقت به شماره روزهاى حيضش خون ببيند ، در صورتى كه نشانه هاى حيض در آن باشد بايد همان را حيض قرار دهد.
زنی که در وقت عادت خود با شماره كمتر يا بيشتر از عادتش خون ببیند
مسأله ۴۹۱ ـ زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد ، اگر در وقت عادت خود خون ببيند و از سه روز كمتر نباشد ، ولى شماره روزهاى آن كمتر يا بيشتر از روزهاى عادت او باشد و بعد از پاك شدن دوباره به شماره روزهاى عادتى كه داشته با نشانه هاى حيض خون ببيند ، چنانچه مجموع اين دو خون با پاكى بين آنها از ده روز بيشتر نشود ، همه را حيض قرار دهد ، و در صورتى كه بيشتر شود خونى را كه در عادت ديده حيض ، و خون ديگر استحاضه است.
زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد و بيشتر از ده روز خون ببيند
مسأله ۴۹۲ ـ زنى كه عادت وقتيه و عدديه دارد ، اگر بيشتر از ده روز خون ببيند ، خونى كه در روزهاى عادت ديده ـ اگر چه نشانه هاى حيض را نداشته باشد ـ حيض است و خونى كه بعد از روزهاى عادت ديده ـ اگر چه نشانه هاى حيض را داشته باشد ـ استحاضه است ، مثلا زنى كه عادت حيض او از اوّل ماه تا هفتم است ، اگر از اوّل ماه تا دوازدهم خون ببيند ، هفت روز اوّل آن حيض و پنج روز بعد استحاضه مى باشد.
