اجزاء پاك از مردار
مسأله ۹۰ ـ چيزهايى كه روح ندارند از مردارى كه زنده آن نجس العين نيست ، مانند پشم و مو و كرك پاك است.
اجزاء جدا شده از بدن زنده
مسأله ۹۱ ـ اگر از بدن انسان يا حيوانى كه خون جهنده دارد در حالى كه زنده است گوشت يا چيز ديگرى را كه روح دارد جدا كنند ، نجس است.
پوستهاى مختصر لب و بدن
مسأله ۹۲ ـ اگر پوستهاى مختصر لب و جاهاى ديگر بدن را بكنند پاك است.
تخم مرغى كه از شكم مرغ مرده بيرون آيد
مسأله ۹۳ ـ تخم مرغى كه از شكم مرغ مرده بيرون مى آيد ، اگر پوست روى آن سفت شده باشد پاك است ، ولى ظاهر آن را از جهت ملاقات با ميته بايد آب كشيد ، و اگر پوست روى آن سفت نشده باشد نجاست آن محلّ اشكال است.
پنير مايه برّه و بزغالهاى كه قبل از علفخوار شدن مرده است
مسأله ۹۴ ـ اگر برّه و بزغاله پيش از آن كه علفخوار شوند بميرند ، پنير مايه اى كه در شيردان آنها مى باشد پاك است ، ولى ظاهر آن را بنابر احتياط بايد آب كشيد.
دواجات و عطر و روغن و واكس و صابونهاى خارجى
مسأله ۹۵ ـ دواجات روان و عطر و روغن و واكس و صابون كه از ممالك كفر مى آورند ، اگر انسان يقين به نجاست آنها نداشته باشد پاك است.
گوشت و پى و چرمى كه از بازار مسلمين خريدارى شده
مسأله ۹۶ ـ گوشت و پيه و چرمى كه از بازار مسلمين گرفته شود پاك است ، و همچنين اگر در دست مسلمانى باشد كه با آن معامله مذكّى كند ، مگر اين كه آن مسلمان از كافر گرفته و تحقيق نكرده باشد كه از حيوانى است كه به دستور شرع كشته شده يا نه.
خون نجس و پاك
مسأله ۹۷ ـ خون انسان و هر حيوانى كه خون جهنده دارد ـ يعنى حيوانى كه اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن مى كند ـ نجس است ، بنابراين خون حيوانى كه خون جهنده ندارد ـ مانند ماهى و پشه ـ پاك است.
خون باقى مانده در ذبيحه
مسأله ۹۸ ـ اگر حيوان حلال گوشت را به دستورى كه در شرع معيّن شده بكشند و خون آن به مقدار معمول بيرون آيد ، خونى كه در بدنش مى ماند پاك است ، ولى اگر به علّت نفس كشيدن يا به واسطه اين كه سر حيوان در جاى بلند باشد ، خون به بدن حيوان برگردد ، آن خون نجس است.
خون داخل زرده تخم مرغ
مسأله ۹۹ ـ خونى كه در زرده تخم مرغ پيدا مى شود خوردن آن حرام و بنا بر احتياط محكوم به نجاست است.
خونى كه هنگام دوشيدن شير پيدا مىشود
مسأله ۱۰۰ ـ خونى كه گاهى موقع دوشيدن شير ديده مى شود نجس است و شير را نجس مى كند.
خونی که از دهان و لای دندانها میآید
مسأله ۱۰۱ ـ خونى كه از دهان مثلا از لاى دندان ها مى آيد اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود ، اجتناب از آب دهان لازم نيست ، و اگر از بين نرود و آب از دهان بيرون بيايد اجتناب از آن لازم است.
خون مردگى زير ناخن يا پوست
مسأله ۱۰۲ ـ خونى كه به واسطه كوبيده شدن زير ناخن يا زير پوست مى ميرد ، اگر طورى شود كه ديگر به آن خون نگويند پاك ، و اگر به آن خون بگويند نجس است ، و چنانچه پوست پاره شود و چيزى با آن ملاقات كند آن چيز نجس مى شود ، و در اين صورت اگر بيرون آوردن خون و تطهير محلّ جهت وضو يا غسل حرجى باشد ، بايد تيمّم نمايد.
شك بين خون مردگى و كوبيده شدن گوشت
مسأله ۱۰۳ ـ اگر انسان نداند كه خون زير پوست مرده يا گوشت به واسطه كوبيده شدن به آن حالت در آمده ، پاك است.
افتادن خون داخل غذا
مسأله ۱۰۴ ـ اگر موقع جوشيدن غذا ذرّه اى خون در آن بيفتد تمام غذا و ظرف آن نجس مى شود ، و جوشيدن و حرارت و آتش پاك كننده نيست.
زردابه زخم
مسأله ۱۰۵ ـ زردابه اى كه در حال بهبودى زخم در اطراف آن پيدا مى شود ، اگر معلوم نباشد كه با خون مخلوط است ، پاك مى باشد.
سگ و خوك پاك و نجس
مسأله ۱۰۶ ـ سگ و خوكى كه در خشكى زندگى مى كنند ـ حتّى مو و استخوان و ناخن و رطوبتهاى آنها ـ نجس است ، ولى سگ و خوك دريايى پاك است.
تعريف كافر، و نجاست و طهارت در اقسام آن
مسأله ۱۰۷ ـ كافر يعنى كسى كه منكر خدا يا رسالت حضرت خاتم الانبياء (صلى الله عليه وآله وسلم) يا معاد است ، يا شاكّ در خدا و رسول است ، يا براى خدا شريك قرار مى دهد يا در و حدانيّت خدا شكّ دارد نجس است ، و همچنين است خوارج ـ يعنى كسانى كه بر امام معصوم (عليه السلام) خروج كنند ـ و غُلات ـ يعنى آنهايى كه قائل به خدايى يكى از ائمه (عليهم السلام)مى باشند يا بگويند خدا در او حلول كرده است ـ و نواصب ـ يعنى كسانى كه دشمن يكى از ائمه (عليهم السلام) يا حضرت فاطمه زهراء (عليها السلام) باشند ـ و كسى كه يكى از ضروريات دين را ـ مثل نماز و روزه ـ با علم به اين كه ضرورى دين است منكر شود ، و امّا اهل كتاب ـ يعنى يهود و نصارى ـ اقوى طهارت آنها است هر چند احوط اجتناب است.
نجاست تمام اجزاء كافر
مسأله ۱۰۸ ـ تمام بدن كافر حتّى مو و ناخن و رطوبتهاى او نجس است.
حكم بچه كافر
مسأله ۱۰۹ ـ اگر پدر و مادر و جدّ و جدّه بچّه نابالغ كافر باشند آن بچّه هم نجس است ، مگر در صورتى كه مميّز و مظهِر اسلام باشد ، و اگر يكى از اينها مسلمان باشد بچّه پاك است مگر در صورتى كه مميّز و مظهِر كفر باشد.
كسى كه اسلام يا كفر او معلوم نیست
مسأله ۱۱۰ ـ كسى كه معلوم نيست مسلمان است يا نه محكوم به طهارت است ، ولى احكام ديگر مسلمان را ندارد ، مثلا نمى تواند زن مسلمان بگيرد و نبايد در قبرستان مسلمانان دفن شود.
دشنام به يكى از چهارده معصوم از روى دشمنى
مسأله ۱۱۱ ـ شخصى كه به يكى از چهارده معصوم (عليهم السلام) از روى دشمنى دشنام دهد نجس است.
شراب و نبيذ و ساير مسكرات
مسأله ۱۱۲ ـ شراب و نبيذ مسكر نجس است ، و در غير اين دو از مسكرات مايع بجز فقّاع ـ كه حكم آن خواهد آمد ـ احتياط مستحبّ اجتناب است ، و اگر مثل بنگ و حشيش روان نباشد پاك است اگر چه چيزى در آن بريزند كه روان شود.
الكل صنعتى
مسأله ۱۱۳ ـ الكل صنعتى كه براى رنگ كردن در و پنجره و ميز و صندلى و مصارف ديگر بكار مى برند ، تمام اقسامش پاك است.
جوش آمدن انگور یا آب انگور
مسأله ۱۱۴ ـ اگر انگور يا آب انگور به واسطه پختن جوش بيايد ، پاك ولى خوردن آن حرام است ، و اگر به غير آتش جوش بيايد خوردن آن حرام و بنابر احتياط نجس است.
جوش آمدن خرما يا كشمش و مويز
مسأله ۱۱۵ ـ خرما و مويز و كشمش و آب آنها اگر چه جوش بيايند پاك و خوردن آنها حلال است.
فقّاع و ماء الشعير
مسأله ۱۱۶ ـ فقّاع كه از جو گرفته مى شود و به آن آبجو مى گويند نجس است ، ولى آبى كه به دستور طبيب از جو مى گيرند و به آن ( ماء الشعير ) مى گويند پاك مى باشد.
عرق جنب از حرام و نزديكى در حال حيض
مسأله ۱۱۷ ـ عرق جنب از حرام پاك است ، و بنابر احتياط واجب نماز با آن نخوانند ، و نزديكى با زن خود در حال حيض حكم جنابت از حرام را دارد.
عرق انسان از نزدیکی با زن در اوقات حرام
مسأله ۱۱۸ ـ اگر انسان در اوقاتى كه نزديكى با زن حرام است ـ مثلا در روز ماه رمضان ـ با زن خود نزديكى كند ، عرق او پاك است ، ولى بنابر احتياط واجب نماز با آن نخواند.
عرق جنب از حرام از كسى كه تيمم بدل از غسل كرده
مسأله ۱۱۹ ـ اگر جنب از حرام عوض غسل تيمّم نمايد و بعد از تيمّم عرق كند ، حكم آن عرق ـ بنابر احتياط واجب ـ حكم عرق قبل از تيمّم است.